Aşırı dağınık galaksi

Aşırı dağınık galaksi konusu tarih boyunca tükenmez bir tartışma ve ilgi kaynağı olmuştur. Aşırı dağınık galaksi, ortaya çıkışından bu yana kolektif hayal gücünü yakaladı ve dünya çapında milyonlarca insanın merakını uyandırdı. Toplum üzerindeki etkisi ve kültür, politika, bilim veya teknoloji gibi farklı alanlarla olan ilgisi onu evrensel bir ilgi konusu haline getiriyor. Bu makalede, kökeninden günümüz dünyasındaki etkisine kadar Aşırı dağınık galaksi'in çeşitli yönlerini inceleyeceğiz, sonuçlarını ve zaman içindeki gelişimini analiz edeceğiz.

Aşırı dağınık gökada NGC 1052-DF2

Aşırı dağınık gökada (İngilizce: Ultra diffuse galaxy, kısaca: UDG), ilk örneği 1984 yılında Allan Sandage ve Bruno Binggeli tarafından yakınlardaki Başak Kümesi'nde keşfedilen, son derece düşük aydınlatma gücüne sahip bir gökadadır.[a] Bu gökadalar, 2015'te yeniden adlandırılmadan önce uzun yıllar boyunca incelenmiştir. Düşük aydınlatma gücü, yıldız oluşumuna neden olan gaz eksikliğinden kaynaklanmakta ve bu da bu gökadaların çok eski yıldız popülasyonlarının rezervuarı olmasına sebep olmaktadır.[2][3]

2018'de doğrulanan keşiflere dayanarak, bu gökada sınıfı karanlık madde içeriğinin her iki ucunu da içerir. Bazı UDG'ler neredeyse tamamen karanlık maddeden oluşur (böyle bir gökada Samanyolu ile aynı boyut ve kütleye sahip olabilir, ancak görünür yıldız sayısı sadece %1'dir),[4] diğer UDG'ler ise neredeyse tamamen karanlık maddeden yoksun gibi görünmektedir.[3]

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ UDG'ler, cüce küremsilerin ve cüce eliptiklerin bir alt kümesidir ve bu nedenle zaten iyi çalışılmış bir gökada türü için gereksiz bir addır.[1]

Kaynakça

  1. ^ Conselice, Christopher J. (Mart 2018). "Ultra-diffuse galaxies are a subset of cluster dwarf elliptical/spheroidal galaxies". Research Notes of the AAS. 2 (1). s. 43. arXiv:1803.06927 $2. Bibcode:2018RNAAS...2...43C. doi:10.3847/2515-5172/aab7f6. ISSN 2515-5172. 
  2. ^ "Astronomers discover 854 ultra-dark galaxies in the famous Coma Cluster". Science Daily. 22 Haziran 2015. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2023. 
  3. ^ a b van Dokkum; ve diğerleri. (2018). "A galaxy lacking dark matter". Nature. 555 (7698). ss. 629-632. arXiv:1803.10237 $2. Bibcode:2018Natur.555..629V. doi:10.1038/nature25767. PMID 29595770. 
  4. ^ Hall, Shannon (25 Ağustos 2016). "Ghost galaxy is 99.99 per cent dark matter with almost no stars". New Scientist. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2016. 

İlave kaynaklar

  • Beasley, Michael A.; Romanowsky, Aaron J.; Pota, Vincenzo; Navarro, Ignacio Martin; Delgado, David Martinez; Neyer, Fabian; Deich, Aaron (1 Şubat 2016). "An overmassive dark halo around an ultra-diffuse galaxy in the Virgo cluster". The Astrophysical Journal Letters. 819 (2) (1 Mart 2016 tarihinde yayınlandı). ss. L20. arXiv:1602.04002 $2. Bibcode:2016arXiv160204002V. doi:10.3847/2041-8205/819/2/L20. 
  • van Dokkum, Pieter G.; Romanowsky, Aaron J.; Abraham, Roberto; Brodie, Jean P.; Conroy, Charlie; Geha, Marla; Merritt, Allison; Villaume, Alexa; Zhang, Jielai (6 Şubat 2015). "Spectroscopic confirmation of the existence of large, diffuse galaxies in the Coma cluster". The Astrophysical Journal Letters. 804 (1) (1 Mayıs 2015 tarihinde yayınlandı). s. L26. arXiv:1504.03320 $2. Bibcode:2015ApJ...804L..26V. doi:10.1088/2041-8205/804/1/L26. 
  • Koda, Jin; Yagi, Masafumi; Yamanoi, Hitomi; Komiyama, Yutaka (4 Haziran 2015). "Approximately a thousand ultra diffuse galaxies in the Coma cluster". The Astrophysical Journal Letters. 807 (1). s. L2. arXiv:1506.01712 $2. Bibcode:2015ApJ...807L...2K. doi:10.1088/2041-8205/807/1/L2.