Günümüz dünyasında Ahmet Özkan Melaşvili geniş bir kitlenin ilgisini çeken bir konu haline geldi. Teknolojinin ve küreselleşmenin ilerlemesiyle birlikte Ahmet Özkan Melaşvili günlük hayatımızda giderek daha önemli hale geldi. İster toplumsal bir olgu, ister tarihsel bir figür, isterse çağdaş bir kavram olsun, Ahmet Özkan Melaşvili dünya çapında pek çok insanın dikkatini çekmiştir. Bu makalede Ahmet Özkan Melaşvili'in farklı yönlerini inceleyip günümüz toplumu üzerindeki etkisini analiz edeceğiz. Ayrıca zaman içindeki gelişimini ve farklı kültürel bağlamlardaki rolünü inceleyeceğiz. Bu keşif sayesinde Ahmet Özkan Melaşvili'in günümüzdeki önemine ve alaka düzeyine ışık tutmayı umuyoruz.
Ahmet Özkan Melaşvili | |
---|---|
Doğum | 10 Haziran 1922 Balıkesir |
Ölüm | 5 Temmuz 1980 (79 yaşında) Bursa |
Defin yeri | Hayriye, İnegöl |
Milliyet | Gürcü |
Mezun olduğu okul(lar) | İstanbul Teknik Üniversitesi |
Meslek | Kamusal figür |
Ahmet Özkan Melaşvili (10 Haziran 1922, Koçbayır, Gönen - 5 Temmuz 1980, Bursa), çevirmen ve Türkçe yayımlanan Gürcü kültürü yayın organı Çveneburi dergisinin yayıncılarından biriydi.[1]
Ahmet Özkan, 93 Harbinin ardından Osmanlı ülkesine göç etmiş Gürcü bir aileden gelir. İlk ve orta öğrenimini Balıkesir'de, yükseköğrenimini İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde tamamladı. Daha sonra eşinin köyü olan Hayriye köyüne yerleşip orada turizm derneği kurdu. Bu arada Gürcü kültürü üzerine çalışmalara başladı. ABD'li antropolog J. Paul Magnarella'nın Hayriye köyü üzerine bir monografi olan The Peasant Venture: Tradition, Migration and Change Among Georgian Peasants in Turkey adlı kitabın hazırlanmasına yardımcı oldu.[2] Çok yazarlı bir kitap olan Gürcüstan'ı yayıma hazırladı.[3] Bu kitaptan dolayı çeşitli suçlamalara maruz kaldı; yargılandı ve beraat etti.[4][5][6] Gürcü yazar Aleksandre Kazbegi Elguca adlı romanını Türkçeye çevirdi ve bu çeviri 1973'te Elguca ile Mzağo adıyla yayımlandı.[7] Ahmet Özkan, Stockholm'de Şanver Akın'ın kurduğu Utgiven av Georgiska Kulturföreningen (Gürcü Kültür Derneği) tarafından 1977 yılında yayımlanmaya başlayan Çveneburi dergisinin 6-7. birleşik sayısını İstanbul'da çıkardı.[8] Bu derginin birkaç sayısında, Gürcü şair Şota Rustaveli'nin Kaplan Postlu Adam adlı destanının Azerice çevirisini temel alarak yaptığı çevirinin küçük bir kısmı basıldı. Ahmet Özkan, 5 Temmuz 1980'de Bursa'da öldürüldü.[9] Bu öldürme faili meçhul cinayet olarak kaldı ve aydınlatılamadı.[10]
Ahmet Özkan üzerine Gürcü araştırmacı Giorgi Kalandia tarafından hazırlanan bir kitap "Ahmed Melaşvili: Çveneburta Beladi" ("აჰმედ მელაშვილი : ჩვენებურთა ბელადი": "Ahmed Melaşvili: Çveneburilerin Önderi") adını taşımaktadır. Kalandia bu kitapta Gürcü dilinde siyaseten sadece Stalin'i tanımlamak için kullanılan "beladi" (ბელადი: önder) kelimesini Ahmet Özkan'a yakıştırmış ve onu Türkiye'de yaşayan Gürcülerin önderi olarak göstermiştir.[11][12] Gürcü şair Pridon Halvaşi de anılarında Ahmet Özkan'ın Sovyet döneminde Gürcistan'la ilişkilerinden ve onunla ilişki kuran bazı kişilerin KGB ile bağlantısından söz etmiştir.[13]