Ahura Mazda
Sasani İmparatoru
II. Ardeşir'in (ortada) taç giyme töreninde
Mitra (sol) ve Ahura Mazda (sağ).
Tâk-ı Bostan,
İran.
Ahura Mazda (Pehlevice: Ohrmazd, Farsça: اهورا مزدا, Ahûra Mazda; “Bilginin Efendisi”), eski Pers İmparatorluğu resmi dini Zerdüştlüğün, kötülük ilkesi ya da Tanrı'sı olan Ehrimen'le sürekli bir mücadele ya da savaş hali içinde olmakla birlikte, Zerdüştçü iyimserliğin bir ifadesi olarak, sonunda mutlak bir zafer kazanacak olan baştanrısı, iyilik ilkesi. Moğol mitolojisinde "Hormosta", Türk mitolojisinde "Kurbustan" veya Hürmüz (Türk tanrısı Kürmez ile özdeşleşmiştir) adıyla yer alır. Moğollara göre 55 Batı Tanrısının başında bulunur.
Hürmüz
Hürmüz (Farsça: هرمز), Fars kültüründen çevre uygarlıklara da geçmiş olan bir tanrıdır. Adı Ormuz, Ormız, Ormus, Hormuz, Hormus, Hurmus olarak da söylenir. Derin bir bilgiye sahiptir. Türk kültüründeki Kürmez (Körmöz, Körmös, Kürmüs), Moğollardaki Hormosta (Kormosta) ile, Zerdüştlükte Ahura-Mazda ile özdeş olarak görülmüştür. Fars mitolojisinde kötülük Tanrısı Ehrimen'le sürekli bir savaş halindedir. Sözcük Farsça Ormus/Ohrmazd/Hormazd kavramı ile yakından alakalıdır. Bu sözcükler ve türev okunuşları Pers Tanrısı Ahura Mazda ve geçmişteki Ormuz (Hormızd) devletine adını veren mitolojik anlayış ile bağlantılıdır. Hürmüz yalnızca Pers mitolojisinin değil tüm Ortadoğunun ve hatta Asyanın mitolojik anlayışlarının ortak figürlerinden birisi haline gelmiştir. Adı pek çok Sasani hükümdarına verilmiştir.
Kaynakça
- ^ "Religion and Politics in Russia: A Reader, Marjorie Mandelstam Balzer". 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2011.
- ^ "Chosen by the Spirits, Julie Ann Stewart". 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2011.
- ^ Peter Padfield, Tide of Empires: Decisive Naval Campaigns in the Rise of the West, Routledge 1979 p65
Ayrıca bakınız
Sasani İmparatoru II. Ardeşir'in (ortada) taç giyme töreninde Mitra (sol) ve Ahura Mazda (sağ). Tâk-ı Bostan, İran.
