Bugün, Futsal geniş bir kamuoyu yelpazesi için büyük önem taşıyan ve ilgi duyulan bir konudur. Futsal'in önemi sosyal, kültürel, akademik ve bilimsel alanlarda giderek daha önemli hale geldi ve bunun sonuçları ve yansımaları etrafında tartışmalar ve düşünceler oluştu. Farklı bakış açıları ve yaklaşımlarla Futsal ile ilgili çeşitli yönler, kökenleri, evrimi ve mevcut toplum üzerindeki etkisi ele alındı. Bu makalede, Futsal'in heyecan verici dünyasına dalacağız, farklı boyutlarını keşfedeceğiz ve mevcut bağlamdaki alaka düzeyini analiz edeceğiz.
Futsal, salon futbolu olarak bilinen ve genel olarak futbola benzese dahi kendine özgü kuralları olan spordur. Beşe beş futbol, halı saha futbolu ve mini futbol ile benzerlikleri var.
Futsalın (salon futbolu) geçmişi 1930 yılına, Uruguay'ın başkenti Montevideo'ya kadar uzanıyor. O tarihte Juan Carlos Cariani, YMCA derneklerindeki gençler için futbolun beşer kişilik bir versiyonunu uyarlıyor.[1] Maçlar hentbol sahası boyutlarındaki açık ve kapalı alanlarda, futsal kortu'nda oynanıyor.
Futsal ismi ise bu oyun için kullanılan uluslararası bir terim. Kökeni İspanyolca ya da Portekizcedeki FUTbol veya FUTebol ve Fransızca veya İspanyolcadaki SALle veya SALa kelimelerinden geliyor.
Futsal, günümüzde FIFA'nın şemsiyesi altında tüm dünyada gelişim kaydediyor.
İlk uluslararası karşılaşmalar 1965 yılında düzenleniyor ve Paraguay Güney Amerika Kupası'nı kazanıyor. 1979 yılına kadar altı Güney Amerika Kupası daha düzenleniyor. Tümünü Brezilya kazanıyor.
Brezilya futsaldaki üstünlüğünü 1980 yılında düzenlenen ilk Panamerikan Kupası'nı, ardından 1984 kupasını kazanarak da gösteriyor.
1983 yılında ABD Futsal Federasyonu Osvaldo Garcia'nın başkanlığında kuruluyor. O zamanlar Minisoccer (Mini Futbol) adıyla anılan oyun sonraları futsal adını alıyor.
Futsal 1989 yılında FIFA şemsiyesi altına girmeden önce, FIFUSA tarafından ilk FIFA Futsal Dünya Kupası düzenleniyor. Yıl 1982, yer Sao Paulo – Brezilya. Turnuvayı Brezilya şampiyon olarak tamamlıyor. 1985 yılında İspanya'da düzenlenen ikinci Futsal Dünya Kupası'nın galibi de Brezilya oluyor. Brezilya'nın bu ezici üstünlüğüne 1988 yılında Avustralya'daki Dünya Kupası'nda Paraguay son veriyor. Bu tarihten sonra oyunlar FIFA'ya bağlanıyor. 1989 yılında Hollanda'da, 1992 yılında Hong Kong'da düzenlenen şampiyonaların galibi alışılageldiği üzere Brezilya oluyor. Dünya Futsal Birliği, FIFA ile futbol adı konusunda yaşanan anlaşmazlığın ardından 1985 yılında futsal adını tescil ettirdi.
Maçların oynanacağı alanın boyutları:
Uluslararası karşılaşmalarda:
Futsalda saha çizgileri sahaya dahildir. Tüm çizgiler 8 cm kalınlığında olmalıdır.
Orta saha yuvarlağının çapı 3 m'dir.
Kale önlerindeki (futboldaki ceza sahasına denk gelen) alan, kale direklerinden uzaklığı altı metre çaplı çeyrek daireler ve bunları birleştiren 3,16 m'lik bir çizgiden oluşur. Bahis konusu 3,16 m'lik çizgi doğal olarak kale çizgisine paralel ve 6 m uzaklıktadır.[2]
Penaltı noktası kaleden 6 m uzaklıktadır.
İkinci penaltı noktası ise 10 m uzaktadır.
Korner çizgileri 25 cm çaplı çeyrek daireler olarak çizilir.
Yedek oyuncu alanları doğrudan takım 'bench'lerinin önünde ve beşer metre uzunluğundadır. Bu beş metrelik alan, taç çizgisini dikine kesen, 8 cm kalınlığında, 40'ı saha içinde, 40'ı saha dışında kalan 80 cm'lik çizgilerle belirtilir.
Her iki takımın beşer metrelik 'oyuncu değişikliği alanı', orta saha çizgisinden beşer metre uzaklıkta olmalıdır. Böylece "süre hakeminin" görüş alanı açık kalır.
Kale ölçüleri (içten ölçülmek kaydıyla):
olmalıdır.
olmalıdır.
Topun maç esnasında zarar görmesi, patlaması vb durumlarda oyun durur ve top değiştirilir. Hakemin izni olmadan top değiştirmek yasaktır.
Futsal karşılaşmaları, birisi kaleci olmak kaydıyla beşer oyuncudan oluşan takımlarca oynanır.
Maç boyunca FIFA kurallarına göre oyuncu değişikliği yapılabilir. Maksimum yedek oyuncu sayısı yedidir.
Maç süresince oyuncu değişikliğinde sınır yoktur.
Oyuncu değişikliği için maçın durmuş olması gerekmemekte ve şu şartlar gereklidir:
Eğer ki girecek oyuncu, çıkan oyuncu alanı tümüyle terk etmeden oyuna girerse:
Eğer oyuna giren veya çıkan oyuncu sahaya kendi "oyuncu değişiklik alanı' dışında bir noktadan girerse:
Maç esnasında oyundan atılmalar sonucunda bir takım, kaleci dahil üç oyuncudan az sayıya ulaşırsa maç tatil edilir.
Maç esnasında teknik direktörler saha kenarından taktik verebilirler. Ancak hareketleri ile oyuncu ve hakemleri engellememeleri gerekmektedir.
Oyuncular kendileri veya rakipleri için tehlikeli olabilecek hiçbir şey kullanamazlar. Her türlü takı yasaktır.[3]
Temel ekipman:
Maçlarda hakemin karşı tarafında görev yapan ikinci bir hakem bulunur. İkinci hakemin de karar yetkisi vardır (düdük çalabilir). İkinci hakemin asıl görevi hakeme yardımcı olmaktır. Uluslararası karşılaşmalarda ikinci hakemin görev alması mecburidir.
Maçlarda bir süre hakemi ve üçüncü hakem bulunur. Bu ikili orta saha çizgisi hizasında ve yedek kulübelerinin tarafında otururlar.
Süre hakemi kronometre bulundurur. Karşılaşma esnasında:
Üçüncü hakem, süre hakemine yardımcı olur.
Süre hakeminin görev yapamayacak durumda olması halinde onun görevini 3.hakem üstlenir. Hakem veya ikinci hakemin sakatlık nedeniyle göreve devam edememeleri durumunda onların yerinide alabilir.
Maç birbirine eşit yirmişer dakikalık iki devreden oluşur. Her iki devrenin sonunda maç penaltı atışı için veya beş faul hakkını doldurmuş takım aleyhine serbest atış için uzatılır.
Takımların her birinin, her devre için birer dakika mola kullanma hakları vardır.
Mola için:
Devre arası süresi 15 dakikadan uzun olamaz.
Eğer karşılaşmada süre hakemi yoksa, takım koçu veya kaptanı mola talebini hakemden isteyebilir.
Ekstra uzatma gerektiren durumlarda, uzatmada mola kullanılamaz.
Maçın başında kura atışı yapılır. Atışı kazanan kaleyi seçer, kaybeden başlangıç vuruşunu yapar.
İkinci devre başında kaleler değiştirilir, maç başında atışı kazanmış olan takım ikinci devre başında topu kullanır.
Başlama vuruşu:
Başlama vuruşundan doğrudan gol yapılamaz.
Başlama vuruşunda:
Eğer oynarsa:
Taç, aut, gol vb topun saha çizgilerini terk etmediği durumlarda oyunun durması gerektiğinde karşılaşma oyunun durduğu yerden hava (hakem) atışı ile başlatılır.
Özel durumlar:
Top
oyun dışına çıkar.
Bunun dışında,
Topun tavana değerek oyun dışı kalması durumunda oyun rakip takım tarafından, topun son oynandığı yerden başlatılır.
Kurallarda aksi belirtilen durumlar haricinde, topun tamamının kale direkleri arasından gol çizgisini geçmesi halinde gol olur. Ancak topun, hücum eden takım oyuncuları tarafından el veya kol ile oynanmamış olması gerekir.
Maçta en çok gol kaydeden takım galip gelir. Eğer iki takım da gol kaydına muvaffak olamaz veya eşit sayıda gol kaydederlerse maç berabere biter.
Beraberlik halinde, düzenlenen turnuva kurallarına göre uzatma süresi oynanabilir ve / veya penaltı atışlarına gidilebilir.
Serbest Vuruşlar:
Eğer bir oyuncu şu hareketlerden birisini yaparsa:
serbest vuruş verilir. Oyun hareketin olduğu yerden başlatılır.
Penaltı Atışı:
Yukarıdaki hareketlerden birisi, bir oyuncu tarafından kendi ceza alanı içinde yapılırsa penaltı atışı ile cezalandırılır.
Endirekt Vuruşlar:
endirekt vuruş kararı verilir.
Sarı ve kırmızı kartlar sadece oyuncu veya yedek oyunculara gösterilebilir.
Sarı kartlar oyuncunun şu hareketlerinde gösterilir:
Kırmızı kartlar oyuncunun şu hareketlerinde gösterilir:
Kırmızı kart görmüş bir oyuncu oyun alanını ve yedek bankını terk etmelidir.
Bir oyuncu kırmızı kartla oyundan atıldıktan iki dakika sonra, eğer o ana kadar gol olmadıysa, bir başka oyuncu yerine girer.
Bir oyuncu topu, önceden yarı saha çizgisini geçmiş veya rakip tarafından oynanmış olmak kaydıyla, kafa, göğüs veya diziyle kalecisine pas olarak verebilir. Ancak hakem bu hareketin kurala karşı hile olduğuna kanaat getirirse sportmenlik dışı davranış olarak değerlendirilir. Bu durumda hareketi yapan oyuncu uyarılır, sarı kart görür ve aleyhine endirekt serbest vuruşa karar verilir.
Rakibin güvenliğini tehlikeye atacak müdahaleler ciddi faullü oyun olarak değerlendirilir.
Aldatmaya yönelik her hareket hakem tarafından sportmenlik dışı davranış olarak değerlendirilir.
Bir oyucunun gol sevincini formasını çıkartarak kutlaması sportmenlik dışı davranış olarak değerlendirilir.
Serbest atışlar direk veya endirek olabilir. Her iki atışta da top atış esnasında sabit durmalı, atışı kullanan oyuncu bir başkası dokunmadan topa ikinci kez dokunmamalıdır.
Direk serbest atışta doğrudan gol yapılabilir. Endirek serbest atışta ise top ikinci bir oyuncuya değmedikçe gol olmaz.
Her iki durumda da atış esnasında tüm rakip oyuncular toptan en az beş metre uzakta olmalıdırlar. Eğer atış, atışı kullanacak takımın ceza alanı içindeyse tüm rakip oyuncular ceza alanı dışında durmalıdırlar. Top ceza alanını terk ettiğinde oyunda olur.
Eğer atış esnasında rakip oyuncu gerekli mesafaye açılmamışsa atış tekrarlanır.
Eğer atışı kullanan oyuncu, top ikinci bir oyuncuya değmeden topla bir kez daha oynarsa rakip takım lehine endirek serbest vuruş olur. Eğer atışı kullancak takım atışı dört saniye içinde kullanmazsa rakip takım lehine endirek serbest vuruş olur.
Direk atışta, hakem kararı verildiğinde bir koluyla atış yönünü işaret eder.
Endirek atışta, hakem kararı verdiğinde bir kolunu havaya kaldırır ve top atış sonrasında ikinci bir oyuncuya değene kadar havada tutar. Serbest atışlar direk veya endirek olabilir.
Her iki atışta da top atış esnasında sabit durmalı, atışı kullanan oyuncu bir başkası dokunmadan topa ikinci kez dokunmamalıdır.
Direk serbest atışta doğrudan gol yapılabilir. Endirek serbest atışta ise top ikinci bir oyuncuya değmedikçe gol olmaz.
Her iki durumda da atış esnasında tüm rakip oyuncular toptan en az beş metre uzakta olmalıdırlar. Eğer atış, atışı kullanacak takımın ceza alanı içindeyse tüm rakip oyuncular ceza alanı dışında durmalıdırlar. Top ceza alanını terk ettiğinde oyunda olur.
Eğer atış esnasında rakip oyuncu gerekli mesafaye açılmamışsa atış tekrarlanır.
Eğer atışı kullanan oyuncu, top ikinci bir oyuncuya değmeden topla bir kez daha oynarsa rakip takım lehine endirek serbest vuruş olur. Eğer atışı kullancak takım atışı dört saniye içinde kullanmazsa rakip takım lehine endirek serbest vuruş olur.
Direk atışta, hakem kararı verildiğinde bir koluyla atış yönünü işaret eder. Endirek atışta, hakem kararı verdiğinde bir kolunu havaya kaldırır ve top atış sonrasında ikinci bir oyuncuya değene kadar havada tutar.
Her takımın her iki devrede yaptıkları ilk beş faul kaydedilir. Eğer bir takım beş faul hakkını doldurmadıysa ve bariz gol şansı yoksa hakem faullerde avantaj kuralını uygulayabilir.
Hakem avantaj uygularsa, oyun durduğu anda, takım faulunu belirtmek için süre hakemi ve üçüncü hakeme faul işaretini vermelidir.
Her iki yarıda da ilk beş takım faulünde:
Her iki yarıda da altıncı takım faulünden itibaren:
Atış prosedürü:
Atış esnasında aleyhinde atış kullanılan takım oyuncuları kurallara uyumazsa:
Atış esnasında atış kullanan takım oyuncuları kurallara uyumazsa:
Her iki takım oyuncuları da kurallara uymazsa:
Serbest atışı gerektiren durumlardan birisi ceza alanı içinde yapılırsa penaltı olur.
Penaltıdan direk gol yapılabilir.
Her iki yarının sonunda veya uzatma dakikalarında penaltının kullanılmasına izin verilir, maç bitirilmez.
Top penaltı noktasına konur.
Penaltıyı kullanacak oyuncu açıkça belirtilir.
Kaleci topa vurulana kadar kale çizgisi üzerinde kalmalıdır.
Diğer oyuncular ceza alanı dışında, toptan en az beş metre uzakta ve penaltı noktası hizasında olmalıdırlar.
Atışı kullanan oyuncu, top bir başkası tarafından oynanana kadar topla ikinci kez oynayamaz. Top, vurulduğu anda oyundadır.
Savunmacı takımdan bir oyuncu kuralları ihlal ederse:
Atışı kullanan takım oyuncularından birisi kuralları ihlal ederse:
Her iki takım oyuncuları da kuralları ihlal ederse:
Taç atışı ayakla kullanılır.
Taçtan doğrudan gol olmaz.
Taç, top yerden veya havadan taç çizgisini tümüyle geçerse veya tavana çarparsa olur
Taç atışı topun çıktığı yerden veya (tavana çarptıysa) rakibin son oynadığı yerden kullanılır.
Atış her yöne doğru kullanılabilir.
Rakip oyuncular toptan en az beş metre uzakta olmalıdırlar.
Atış en çok dört saniye içinde kullanılmalıdır.
Atışı kullanan oyuncu ikinci biri oyuncu topa dokunmadıkça topla oynayamaz. Aksi takdirde rakip takım lehine endirek serbest vuruş verilir.
Top atış kullanıldığı andan itibaren oyundadır.
tekrarlanır.
Aut atışından doğrudan gol olmaz.
Atış kaleci tarafından ceza alanı içinde herhangi bir noktadan kullanılır.
Top oyuna girene kadar rakip oyuncular ceza alanı dışında kalmalıdırlar.
İkinci bir oyuncu topla oynamadan, kaleci topla ikinci kez oynayamaz. Top ceza alanını terk ettiği anda oyundadır.
Top ceza alanını terk etmezse atış tekrarlanır.
Bir başka oyuncu topla temas etmeden, kaleci bir kez daha topla oynarsa aleyhine endirek atış kararı verilir.
Kaleci topun kontrolünü aldıktan sonra dört saniye içinde atış kullanılmazsa aleyhine endirek vuruş kararı verilir.
Kornerden rakip takıma doğrudan gol yapılabilir.
Atışta:
19 Eylül 2011 ELO sıralamasına göre en iyi 25 Takım:[4]
27 Eylül 2011 itibarıyla, ELO sıralamasına göre en iyi 25 Takım:
27 Eylül 2011 ELO sistemine göre en iyi 10 takım:
# | Takım | Puan |
---|---|---|
1 | Brezilya | 2242 |
2 | İspanya | 2158 |
3 | Portekiz | 2108 |
4 | Rusya | 1989 |
5 | Ukrayna | 1976 |
6 | Kolombiya | 1957 |
7 | Japonya | 1872 |
8 | Hollanda | 1843 |
9 | Avustralya | 1826 |
10 | Guatemala | 1802 |