Günümüz dünyasında Goiás pek çok kişinin dikkatini ve ilgisini çeken bir konudur. Zamanla bu konu siyasetten popüler kültüre kadar farklı alanlarda büyük önem kazandı. Anlamı ve kapsamı araştırıldıkça Goiás'in önemi giderek daha belirgin hale geldi. Bu makalede, Goiás ile ilgili farklı yönleri inceleyeceğiz, etkisini, sonuçlarını ve zaman içindeki gelişimini analiz edeceğiz. Ayrıca, bugün çok alakalı olan bu konunun küresel ve ayrıntılı bir vizyonunu sunmak amacıyla Goiás etrafında var olan farklı bakış açılarını ve görüşleri inceleyeceğiz.
Goiás | |
---|---|
![]() Goiás'ın Brezilya'daki konumu | |
Ülke | ![]() |
Bölge | Orta-Batı |
Başkent ve en büyük şehir | ![]() |
İdare | |
• Vali | Ronaldo Caiado (UNIÃO) |
• Vali Yardımcısı | Lincoln Tejota (Cidadania) |
• Senatörler | Jorge Kajuru (PODE) Luiz Carlos do Carmo (MDB) Vanderlan Cardoso (PSD) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 340111 km² |
Yüzölçümü sırası | 7. |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 7.206.589 |
• Sıra | 8. |
• Yoğunluk | oto/km² |
• Yoğunluk sırası | 18. |
• Beklenen yaşam süresi (2019) | 74,3 yıl (12,) |
Zaman dilimi | UTC-03.00 (BZD) |
ISO 3166 kodu | BR-GO |
Ekonomi | 2019[1] |
• Toplam GSYİH | R$ 208,672 milyar (9.) |
• Kişi başı GSYİH | R$ 29.732 (11.) |
İGE (2019) | 0.772 yüksek (7.) |
İklim | Muson (Am), tropikal savan (Aw) ve Ilıman dönencealtı (Cwa/Cwb) |
Goiás, Brezilya'nın orta kesiminde yönetim merkezi Goiânia olan eyalet. Kuzeyden saat yönünde Federal Bölge, Tocantins, Bahia, Minas Gerais, Mato Grosso do Sul ve Mato Grosso tarafından sınırlanan eyalet, 2021 itibarıyla yaklaşık 7,2 milyonluk nüfusuyla bulunduğu Orta-Batı bölgesinin en büyük ve tüm ülkenin 11. kalabalık eyaletidir.[2] Ülkenin dokuzuncu büyük ekonomisine sahip eyalet, Brezilya nüfusunun %3,3'üne ve Brezilya GSYİH'inin %2,7'sine ev sahipliği yapar.
Coğrafi olarak chapada adı verilen platolarla kaplı olan eyalette ekonomi,[3] kahve ve pamuk yetiştiriciliğine dayanır. Brasília-Belém karayolunun yapımıyla hızla gelişen eyalet, aynı zamanda altın, elmas ve Niquelândia'daki büyük nikel yataklarına sahiptir.[4]
Goiás büyük şehir ve merkezleri 2020 Nüfus Sayımı (IBGE)[5] | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sıra | Şehir ismi | Belediye | Nüfus | Sıra | Şehir ismi | Belediye | Nüfus | ||
![]() Goiânia |
1 | Goiânia | Goiânia | 1.516.113 | 11 | Senador Canedo | Goiânia | 115.371 | ![]() Anápolis |
2 | Aparecida de Goiânia | Goiânia | 578.179 | 12 | Catalão | Goiânia | 108.823 | ||
3 | Anápolis | Goiânia | 386.923 | 13 | Itumbiara | Itumbiara | 104.742 | ||
4 | Rio Verde | Rio Verde | 235.647 | 14 | Jataí | Rio Verde | 100.882 | ||
5 | Águas Lindas de Goiás | Luziânia | 212.440 | 15 | Caldas Novas | Itumbiara | 91.162 | ||
6 | Luziânia | Luziânia | 208.299 | 16 | Planaltina | Luziânia | 89.918 | ||
7 | Valparaíso de Goiás | Luziânia | 168.468 | 17 | Santo Antônio do Descoberto | Luziânia | 74.744 | ||
8 | Trindade | Goiânia | 127.599 | 18 | Cidade Ocidental | Luziânia | 71.376 | ||
9 | Formosa | Luziânia | 121.617 | 19 | Goianésia | Porangatu-Uruaçu | 70.084 | ||
10 | Novo Gama | Luziânia | 115.711 | 20 | Mineiros | Rio Verde | 66.801 |