Halime Hatun Kümbeti

Bu makalede Halime Hatun Kümbeti'i ve onun hayatımızın farklı yönleri üzerindeki etkisini inceleyeceğiz. Halime Hatun Kümbeti, çok çeşitli durumları ve bağlamları kapsadığı için son yıllarda pek çok kişinin ilgisini çeken bir konudur. Halime Hatun Kümbeti, kişisel alandaki etkisinden profesyonel dünyadaki önemine kadar, toplumda yaşama ve işlev görme şeklimizde çok önemli bir rol oynamaktadır. Bu makale boyunca, alaka düzeyini ve kararlarımızı ve eylemlerimizi günlük olarak nasıl etkileyebileceğini daha iyi anlamak amacıyla Halime Hatun Kümbeti ile ilgili farklı bakış açılarını ve örnek olay incelemelerini analiz edeceğiz.

Kümbet
Harita
Koordinatlar38°18′38″K 43°07′02″D / 38.31056°K 43.11722°D / 38.31056; 43.11722
İnşa edenAhlatlı Pehlivan oğlu Esed
MalzemeKesme taş
Açılış tarihi1335

Halime Hatun Kümbeti, Van ilinin Gevaş ilçesinde bulunan Selçuklu döneminden kalma bir kümbettir.

Bölgenin önemli sembollerinden birisidir. Anadolu’nun Orta Çağ dönemine ait ikinci büyük Türk İslam mezarlığı olan Gevaş Tarihî İslam Mezarlığı'ının doğusunda yer alır.[1] Giriş kapısının üzerinde yer alan kitabedeki bilgiye göre, Hakkâri Beyliğinin kurucusu olduğu düşünelen İzzettin Şir Bey tarafından 1335 yılında kızı Halime Hatun için yaptırılmıştır.[2] Türbenin güney penceresi lento taşında yapının mimarı Ahlatlı Pehlivan oğlu Esed'in ismi yazar.[3]

Yapı, plan özellikleriyle Ahlat türbelerini tekrar etmektedir. İki katlı yapı, kare kaide üzerindeki onikigen gövde ve konik külahtan meydana gelir. Kümbetin doğusundaki kapıdan merdivenle cenazelik katına inilir.[3]

Türbenin tamamında beyaz kalker taşı kullanılmıştır. Dış cephesinde yoğunlaşan bitkisel, geometrik ve yazılardan oluşan bezemeleri kümbetin en önemli özelliğidir. İç kısmında, onikigen gövdeden kubbeye geçişte kullanılan köşelerdeki istiridye yivli küçük hücreler dışında süsleme bulunmaz.[4]

2005 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore ettirilmiştir.[4]

Kümbetin hemen arkasına 2007 yılında dört katlı bir yurt binası yapılmış[5] ve 2014'te sosyal medyada dolaşıma giren fotoğraflar sonucunda söz konusu yurt binası, tarihi dokuya görüntü açısından zarar verdiği gerekçesi ülke kamuoyunda tepki çekmiştir.[6] Gevaş Kaymakamlığı 2015 yılında öğrenci yurdunun yıkılması için Milli Eğitim Bakanlığı'na talepte bulunmuş ve yurt binası 2022'de yıkılmıştır.[7]

Kaynakça

  1. ^ Çalış, Ercan (2023). "Türk İslam Mezar Geleneğinde Gevaş Selçuklu Mezarlığı", 62. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 
  2. ^ Hikmet Yalçınkaya (17 Kasım 2017). "Van Gevaş'taki Selçuklu Mezarlığı ve Halime Hatun Türbesi". GZT. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020. 
  3. ^ a b Bekmez Yelenci, Ayşegül (Aralık 2023). "Van Gölü Çevresindeki Kadın Türbeleri", 13. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 
  4. ^ a b Başak, Oktay (2018). "Halime Hatun Kümbeti Işığında Tarihi Eser Restorasyonlarinda Yapılan Bazı Hatalar Ve Nedenlerine Dair Bir Gözlem". 3 (9). Social Science Development Journal. 
  5. ^ Kuyucu, Gülay (19 Ağustos 2014). "Halime Hatun Kümbeti'nin önüne yurt yaptılar". Hürriyet. 
  6. ^ Özer, Çınar Livane (1 Haziran 2017). "Kümbetin arkasına öğrenci yurdu yapıldığı iddiası". Teyit.org. 
  7. ^ "Van'da 700 yıllık tarihi yapının siluetini bozan yurt yıktırıldı". Hürriyet. 10 Aralık 2022. 

Dış bağlantılar