Kurtuluş (mitoloji) dünya çapında insanların dikkatini çeken bir konudur. Uzun zamandır çok çeşitli görüş ve bakış açıları üreten bir tartışma, tartışma ve analiz konusu olmuştur. Günlük yaşamın çeşitli alanlarındaki önemi ve etkisi onu herkes için güncel bir konu haline getiriyor. Bu makalede, Kurtuluş (mitoloji) ile ilgili temel hususları inceleyerek toplum üzerindeki etkisini, zaman içindeki gelişimini ve konuyla ilgili mevcut farklı konumları ele alacağız. Bu derinlemesine analiz aracılığıyla, Kurtuluş (mitoloji)'e kapsamlı bir bakış sunmayı ve kapsamının ve günümüzdeki geçerliliğinin daha eksiksiz anlaşılmasını sağlamayı umuyoruz.
Kurtuluş, bazı dinlerde, öğretilerde, Mistisizm'de, İç Simya'da, Teozofi'de, Ezoterizm'de ve mitolojilerde farklı öğeler ve değişik adlarla ifade edilmiş bir kavramdır. Az çok farklı biçimlerde ve farklı adlarla ifade edilmiş olmakla birlikte, bu kavram, hepsinde, Dünya insanının, istenen birtakım nitelikleri edinmek üzere yoğun çaba, ıstırap ve sınavlarla dolu bir ruhsal gelişim sürecinden geçmesinden sonra, Dünya'daki ruhsal gelişim hedefine varmakla ulaşabileceği bir hal olarak belirtilir.
Huzurlu, özgür bir bilinç haliyle nitelenen “kurtuluş” hali Doğu geleneklerinde nirvana ve mokşa (moksha) terimleriyle belirtilir. Bu geleneklere göre “kurtulmuş” kişinin artık doğum-ölüm çemberinde bulunmasına gerek yoktur. Yani, artık yeryüzünden alacak bir dersi kalmadığı için ve dünyasal karmik zorunluluklarını yerine getirdiği için, dünyada tekrar doğmasına gerek kalmamıştır. Onlar, Budizme göre, yeryüzünde artık ancak, öğrenmek değil, öğretmek için, insanların ruhsal gelişimine yardımcı olmak üzere doğabilirler.
Birçok öğretide kabul edildiği gibi Dünya gezegenini bir okul olarak kabul eden, fakat ruhsal gelişimin bir sonu olmadığı görüşünde olan Spiritüalistlere göre ise, kurtuluş, kısaca, varlığın yeryüzünden edinmesi gereken görgü, bilgi ve deneyimi çeşitli reenkarnasyonlar sonucunda edinerek "Dünya gezegeni okulu"ndan diploma alması, yani bir üst düzeyli okulda okuma hakkını kazanmış olması demektir.