Bu yazımızda yüzyıllardır insanlığın ilgisini çeken bir kavram olan Lisp konusunu inceleyeceğiz. Lisp, kökeninden günümüz toplumundaki önemine kadar birçok alanda tartışma ve ilgi konusu olmuştur. Tarih boyunca Lisp dünyadaki farklı kültürlerde düşünce, eylem ve inançların oluşmasında önemli bir rol oynamıştır. Üstelik etkisi bilim, din, siyaset ve popüler kültür gibi çok çeşitli alanlara uzanıyor. Bu makale aracılığıyla Lisp'in büyüleyici dünyasına dalacağız, birçok yönünü ve çağdaş toplum üzerindeki etkisini keşfedeceğiz.
![]() | |
Paradigması | çok paradigmalı: fonksiyonel, yordamsal, yansıtıcı, meta |
---|---|
İlk çıkışı | 1958 |
Tasarımcı | John McCarthy |
Geliştirici | Steve Russell, Timothy P. Hart ve Mike Levin |
Lehçeleri | Common Lisp, Scheme, Emacs Lisp, AutoLISP, Logo, Clojure, ISLISP, Newlisp, Arc, SKILL, Racket |
Etkilendikleri | IPL |
Etkiledikleri | ML, Perl, Python, Smalltalk, Ruby, Dylan, Haskell, Mathematica, Rebol, Qi, Lua, JavaScript, LPC, Forth, Nu, OPS5, CLU, Falcon, Io, Ioke, MDL, FPr |
Lisp, kullanımda olan en eski ve en güçlü programlama dillerinden biridir. John McCarthy'in 1958'de icat ettiği dilden türetilmiş birçok dile verilen genel ad olmakla birlikte, günümüzde çoğunlukla ANSI Common Lisp'in kısa adı olarak kullanılır. Diğer yaygın lehçeleri Emacs Lisp (elisp), Scheme ve AutoCAD'in Autolisp'idir.
Lisp lehçesi Scheme, bir dönem MIT'de lisans öğrencilerine ilk programlama dersi olarak öğretilmekteydi. Bu derste Bilgisayar Programlarının Yapısı ve Yorumlanması (Structure and Interpretation of Computer Programs) kitabı kullanılmaktaydı. Dersin başında öğrencilere geometri ile coğrafya arasında nasıl bir ilişki varsa, programlama ile bilgisayar arasında da böyle bir ilişki olduğu anlatılmaktaydı. Ancak son yıllarda bu ders artık Python ile işlenmeye devam etmektedir.