Nûreddin Cerrâhî
Nûreddin Cerrâhî'in teması yıllar boyunca birçok kişinin dikkatini çeken bir temadır. İster toplum üzerindeki etkisi, ister popüler kültürle ilgisi, ister tarihteki önemi olsun, Nûreddin Cerrâhî dünyada önemli bir iz bıraktı. Bu makalede, Nûreddin Cerrâhî'in anlamını ve etkisini, ayrıca günümüzdeki önemini daha ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Kökeninden şimdiki etkisine kadar Nûreddin Cerrâhî'in hayatımızın çeşitli yönlerini nasıl şekillendirdiğini ve şekillendirmeye devam edeceğini keşfedeceğiz. İster Nûreddin Cerrâhî'e aşina olun ister önemine yeni başlayan biri olun, bu makale konuya kapsamlı ve anlayışlı bir bakış sunmayı amaçlamaktadır.
Nûreddin Cerrâhî[1] (Nûreddîn Muhammed ibn-i Abdullah er-Rûmî el İstanbulî el Cerrâhî) (d. 1678, İstanbul - ö. 1720/21), Türk mutasavvıf, Cerrahilik tarikâtının pîri.
Hem anne hem baba tarafından İslâm peygamberi Muhammed soyundandır. 1689/90'da kadı olarak Mısır'a gitmek için yola çıkmıştır. Üsküdar'dan yola çıkması gereken gemi hava muhalefeti nedeniyle kalkmamış, seyahat ertelenmiş ve kendisi Üsküdar'da dayısının evinde misafir olmuştur. Dayısı vesilesiyle Üsküdar'da Ali Alaeddin Köstendilî ile tanışmış ve Mısır kadılığından vazgeçerek onun dervişi olmuştur. Bir süre sonra şeyhi tarafından hilafet ve irşad ile vazifelendirilmiştir. Sultan III. Ahmed, gördüğü bir rüya üzerine Karagümrük'teki kendisi için dergâh inşa ettirmiştir. 1720/21'de vefat ettikten sonra bu dergahtaki türbesine defnedilmiştir.
Nureddîn Cerrahî'nin günümüze ulaşmış tek eseri Mürşîd-i Dervişân adlı küçük risalesidir.
Cebbarzade Arif Bey, onun hakkında şu şiiri yazmıştır:
Kızıştır halka-i tevhidi, yansın kalb-i ateşnak
Fitil almaksa maksat koyma elden öyle misbahı
Yanıp sızlarsa sinen yaradan rahında ah etme,
Sarar hep merhem-i lutfiyle Nureddin-i Cerrahi
Kaynakça
- ^ "TDV İA ilgili madde". 26 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2015.
- Cerrahîlik: Hz. Pîr Nûreddîn Cerrahî ve Cerrâhî Tarikatı', Mehmet Cemâl Öztürk, Gelenek Yayınları, 2004, ISBN 9758861263
- Gönül Cerrahı Nûreddîn Cerrahî ve Cerrahîler, Mustafa Özdamar, Kırk Kandil Yayınevi, 2011, ISBN 9758225332
- Türkiye Diyânet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyânet Vakfı
- Tabakat'ül- Kübra, İmam-ı Şarânî
|  | |