Bu makalede Royal Air Maroc'e çeşitli açılardan yaklaşılarak günümüzdeki önemi, yaygınlığı ve geçerliliği ele alınacaktır. Bu doğrultuda, Royal Air Maroc ile ilgili farklı yönler analiz edilecek ve zaman içindeki evrimine, toplum üzerindeki etkisine ve farklı alanlardaki etkisine odaklanılacaktır. Aynı şekilde okuyucunun Royal Air Maroc hakkında kapsamlı ve zenginleştirici bir vizyon elde etmesini sağlayacak ilgili veriler, çalışmalar ve düşünceler sunulacaktır. Bu makale, kökeninden mevcut durumuna, kültürel, sosyal, politik ve ekonomik alandaki etkileri aracılığıyla Royal Air Maroc'e ışık tutmayı ve bu çok aşkın konu etrafında düşünmek ve tartışma için bir alan yaratmayı amaçlıyor.
![]() | Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır.Temmuz 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) ( |
![]() | |||||||
| |||||||
Kuruluş | 1957 | )||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hubları | V. Muhammed Uluslararası Havaalanı | ||||||
Odak şehirler | |||||||
Sık uçuş programı | Safar Flyer | ||||||
İştirakler | Oneworld | ||||||
Uçak filosu | 60 | ||||||
Uçuş noktaları | 103[1] | ||||||
Şirket sloganı | Fas'ın kanatları | ||||||
Ortak şirketler | Fas Hükümeti | ||||||
Ticari işletme merkezi | Casablanca-Anfa Havaalanı Casablanca, Fas | ||||||
Önemli kişiler | Abdelhamid Addou (Başkan) | ||||||
Faaliyet gelirleri | US$48.5 milyon (FY 2017) | ||||||
Kazanç | US$1.7 milyar (FY 2017)[2] | ||||||
Çalışanların sayısı | 5,413[2] | ||||||
Websitesi | royalairmaroc.com | ||||||
Vikiveri öğesi |
Royal Air Maroc (Türkçe: Fas Kraliyet Havayolları), kısaca RAM olarak bilinen, Fas bayrak taşıyıcı havayolu şirketidir.[3][4] RAM tamamen Fas hükümetine aittir ve genel merkezi Kazablanka-Anfa Havaalanı'ndadır.[5] Şirket V. Muhammed Uluslararası Havalimanı'ndaki ana üssünden Fas'ta iç hat ağı, Afrika, Asya, Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika'ya uluslararası uçuşlar ve ara sıra Hac seferleri için charter seferleri düzenlemektedir.
Royal Air Maroc 1 Nisan 2020'de Oneworld'ün 14. üyesi oldu.
2018 itibarıyla, şirket Fas hükûmetine aittir; Hisselerin %53.94'ü doğrudan devlete, %44.10'u II. Hasan Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Fonuna bağlıdır. Kalan %2 ise Air France ve Iberia'da dahil olmak üzere özel yatırımcılara aittir.
Hükûmet, şirketin yaklaşık 20 yıldır özelleştirilmesini düşünüyor; 2012'nin sonlarında yapılan bir planda, hisselerin %44'ünün bir Körfez havayoluna satılmasının planlandığı bildiriliyor.
Aralık 2012 itibarıyla, Royal Air Maroc Grup aşağıdaki iştiraklere sahiptir:
Taşıyıcı, 2012 mali yılı için on yıldaki en iyi sonucu elde etti; maliyet düşürücü önlemler, Haziran 2011'de çalışan sayısının 1.974'e indirilmesini içeriyordu. Ve Ekim 2012'de, bir filo yenileme programı ile aynı dönemdeki net zarar 43 milyon MAD'a düşürülmüştür. Orta menzilli uçakların filodan çıkarılmasını içeren yeniden yapılanmanın ardından, personel-uçak oranı 110:1'den 58:1'e düşerken, çalışan başına taşınan yolcuların oranı 1.054:1'den 2.329:1'e yükseldi.
Tam resmi hesaplar düzenli olarak yayımlanmamaktadır; son yıllara ait mevcut sayılar aşağıda gösterilmiştir (30 Ekim ile biten yıllar için):
2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
İş hacmi (MADm) | 13,700 | 14,000 | 13,443 | ||||||||
Faaliyet kârı (MADm) | 460 | 168 | −492 | −499 | 718 | 789 | 616 | 522 | |||
Net kâr (MADm) | −43 | 184 | 203 | 520 | |||||||
Çalışan sayısı (yıl sonunda) | 5,280 | 5,352 | 5,018 | 3,892 | 2,725 | 2,928 | 3,091 | 2,263 | 2,273 | 2,282 | |
Yolcu sayısı (m) | 6.1 | 5.8 | 5.6 | 6.2 | 6.1 | 6.7 | 7.4 | 7.3 | |||
Yolcu yük faktörü (%) | 67 | 64 | 69 | 72 | 73 | ||||||
Uçak sayısı (yıl sonunda) | 53 | 53 | 56 | 56 | 62 | ||||||
Kaynaklar | [8] | [8] | [8] | [8] | [8] | [8] | [9][10] | [11] | [12][13][14] | [15][16] | [17][18] |
Havayolu şirketi 2019'da 7,5 milyon yolcu taşıdı.[19]
Aralık 2018 itibarıyla, Abdelhamid Addou şirketin CEO'sudur.
Royal Air Maroc'un merkez ofisi Kazablanka'daki Kazablanka-Anfa Havaalanı'ndadır.[20][21] 2004 yılında havayolu, merkez ofisini Kazablanka'dan Muhammed V Uluslararası Havaalanı yakınındaki Nouaceur Eyaletine taşıyacağını duyurdu. Resmi devlet haber ajansı olan MAP, genel merkezin ve 500 odalı bir konferans otelinin yapımının 1 yıl 6 ay süreceğini söyledi.[22] Nouaceur'da merkez ofis yapılması anlaşması ise 2009 yılında imzalandı.[23]
Aralık 2018 itibarıyla, Royal Air Maroc 94 noktaya uçuş gerçekleştiriyor.
Royal Air Maroc, aşağıdaki havayolları ile ortaklık sözleşmesine sahiptir:[24]
RAM'in sık uçan yolcu programı Safar Flyer olarak adlandırılır.[33] Ocak 2013 itibarıyla kart sahipleri, RAM ve doğrudan bağlı şirketlerinde veya ortak havayolları Iberia, Etihad Airways ve Qatar Airways ile uçarak mil kazanabilir ve kullanabilir. Ayrıca otel ve araç kiralama şirketleri de buna dahildir.[34]
Haziran 2020 itibarıyla, Royal Air Maroc filosu aşağıdaki uçaklardan oluşur:[35]
Yolcu filosu | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Uçaklar | Serviste | Siparişler | Yolcular | Notlar | |||
Komfor | Ekonomi | Tümü | |||||
ATR 72-600 | 6[19] | — | 12 | 58 | 70 | Royal Air Maroc Express tarafından işletiliyor [36][37] | |
Boeing 737-700 | 6 | — | 12 | 120 | 132 | ||
— | 138 | 138 | |||||
Boeing 737-800 | 31 | — | 12 | 159 | 171 | ||
12 | 165 | 177 | |||||
— | 183 | 183 | |||||
Boeing 737 MAX 8 | 2[19] | 2 | 12 | 144 | 156[38] | ||
Boeing 767 | 1[19] | — | 12 | 224 | 236 | ||
10 | 227 | 237 | |||||
Boeing 787-8 | 5 | — | 18 | 256 | 274[39] | ||
Boeing 787-9 | 4[40][41] | — | 26 | 276 | 302[42] | ||
Embraer 190 | 4[19] | — | 12 | 84 | 96 | ||
Kargo filosu | |||||||
Boeing 767-300BCF | 1[19][25] | — | Kargo | ||||
Tümü | 60 | 2 |
Mart 2013 itibarıyla, Royal Air Maroc (RAM) filosu tamamen Boeing uçaklarından oluşmakta. RAM, Ekim 1996'da dokuz Boeing 737NG için sipariş verdi. RAM ilk Boeing 737-700'ünü Nisan 1999'da aldı. Mart 2001'de RAM, 20 yeni Boeing 737NG ve iki geniş gövdeli Boeing 767-300ER için yaklaşık 1,4 milyar ABD Doları değerinde bir anlaşma yaptı. Aynı yıl RAM, dört Airbus A321 satın alarak yeni bir Airbus müşterisi oldu. Ocak 2002'de ise havayolu, ilk Boeing 767-300ER'ını teslim aldı.
Taşıyıcının yönetim kurulu, 29 Temmuz 2005 tarihinde bir dizi Boeing 787 satın almayı kabul ettikten sonra, aynı yıl 31 Temmuz'da Boeing ile bu uçakların iktisabı için bir mutabakat zaptı imzalandı. 650 milyon dolar değerinde ve beş Dreamliner için yapılan anlaşma, Ekim 2008'de ilk teslimatın planlandığı kasım ayı başında doğrulandı ve satın alma sözleşmesi Aralık 2005'te imzalandı. Şubat 2006'da imzalanan 100 milyon ABD Doları'nın üzerindeki bir sözleşmenin ardından, bu uçaklara General Electric GEnx motorları takılacak. Boeing, RAM'in ilk Dreamliner'ını ise Aralık 2014'te teslim etti.
RAM, Ağustos 2011'de bölgesel yan kuruluşu RAM Express adına uçaklardan ikisini teslim aldığında ATR 72-600 için ilk müşteriydi. Taşıyıcı, Mart 2009'da bu tip iki ATR 42-600 ile birlikte dört uçak için sipariş verdi.
Eylül 2018'de RAM, tek Boeing 747-400'ünü emekli etti. Aralık 2018'de RAM, ilk Boeing 737 MAX8 ve Boeing 787-9'unu teslim aldı.
Haziran 2013 'de RAM CEO'su, havayolunun yaşlanan filosunun yerine yeni nesil uçaklar aradığını, taşıyıcının 2020 yılına kadar 20 ila 30 yeni uçağa ihtiyacı olacağını ve Boeing 787'nin uzun süredir dikkate alındığını belirtti. Şirket orta mesafeli uçuşlar için A220, Airbus A320neo, Boeing 737 MAX ve Embraer E-Jet E2 ailelerini düşünüyordu. 2014 yılı ortasında dört Embraer E-190'ların kiralanması için sözleşme imzalandı; taşıyıcı aynı yıl Kasım ayında bu uçaklardan ilkini teslim aldı.
Tarihi boyunca, taşıyıcı aşağıdaki taşıtları kullanmıştır:
Royal Air Maroc Corporate12 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca)
<ref>
etiketi; Royal Air Maroc to join oneworld
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
<ref>
etiketi; Royal Air Maroc receives first 787 as the airline finishes restructuring & returns to profitability
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
<ref>
etiketi; Royal Air Maroc & Qatar Airways form joint venture. More JVs for each as RAM eyes oneworld alliance
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
<ref>
etiketi; Royal Air Maroc to become 14th oneworld member
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
<ref>
etiketi; Other News - 09/14/2007
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
<ref>
etiketi; Airline Routes
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
<ref>
etiketi; Qatar adds routes, inks JV with Royal Air Maroc
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
<ref>
etiketi; Royal Air Maroc to grow long-haul routes, expand to China and consider joining a global alliance
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
<ref>
etiketi; Flight1960-509
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
Caravelle of Royal Air Maroc crashed on the approach to Nouasseur Airport, Casablanca, on April 1. The aircraft, on the Agadir-Casablanca-Paris route, had a crew of six and was carrying 76 passengers; there were 22 survivors of whom ten were reported to be in a serious condition in hospital. Eye-witness reports indicate that the aircraft suddenly lost height from about 500ft, 180m. on final approach and that the fuselage broke in half on impact.