Tek çekirdekli fagositik sistem veya mononükleer fagositik sistem, bağışıklık sisteminin, yutma özelliğine sahip (fagositik) hücrelerini içeren ve bu hücrelerin pinositoz ve fagositoz yapmasıyla, vücut savunması ve artıkları temizleme işlerinde görev alan parçasıdır. Bu hücreler genellikle bol sayıda lizozom, granüllü endoplazmik retikuluma ve iyi gelişmiş Golgi kompleksine, ayrıca yalancı ayaklara (pseudopodlara) sahiplerdir.
Bu hücreler temel olarak monositler ve makrofajlardır; lenf düğümlerinde ve dalakda birikirler. Karaciğerdeki Kupffer hücreleri ve dokulardaki histiyositler de tek çekirdekli fagositik sistemin hücrelerindendir.
Tek çekirdekli fagositik sistem terimi yerine "lenforetiküler sistem" veya "retiküloendoteliyal sistem" terimleri kullanılagelmiş olsa da; günümüzde "tek çekirdekli fagositik sistem" terimi kullanılmaktadır; çünkü artık endoteliyal sistem hücrelerinin sadece makrofajlardan ibaret olmadığını anlaşılmıştır.
Tek çekirdekli fagositik sistemin görevleri arasında;
Tek çekirdekli fagositik sistem, birincil ve ikincil lenfoid organlara ayrılarak incelenmektedir:
Birincil lenfoid organlar Tek çekirdekli fagosit sistemi hücrelerinin üretildiği ve olgunlaştırıldığı bölgelerdir. Bu hücreler kemik iliğinde üretilir, timüsde olgunlaştırılır.
İkincil lenfoid organlar Tek çekirdekli fagosit sisteminin işlevini yaptığı bölgelerdir. Bunlar, lenf düğümleri, dalak, kanatlı hayvanlarda "bursa fabricious" ve MALTdır.
Tek çekirdekli fagosit sistemin lenfoması, "retiküloendoteliozis" olarak isimlendirilir.
İmmünoloji / Bağışıklık sistemi | |
---|---|
Sistemler | Edinilmiş bağışıklık sistemi • Doğuştan gelen bağışıklık sistemi • Humoral bağışıklık • Hücresel bağışıklık • Kompleman sistemi (Anafilatoksinler) |
Antikorlar ve antijenler | Antikor (Monoklonal antikorlar, Poliklonal antikorlar, Otoantikorlar) • Allotip • İzotip • İdiotip • Antijen (Süperantijen) • Antijen sunumu • İmmünojen |
Bağışıklık hücreleri | Akyuvar (T hücresi, B hücresi, Doğal öldürücü hücre, Mast hücresi, Bazofil, Eozinofil) • Fagositler (Nötrofil, Makrofaj, Dendritik hücre) Antijen-sunumu hücresi • Tek çekirdekli fagositik sistem |
Bağışıklık / Tolerans | Bağışıklık • özbağışıklık • Alerji • Tolerans (Merkezi tolerans) • Bağışıklık yetmezliği |
İmmünogenetik | Somatik hipermutasyon • V(D)J rekombinasyonu • İmmünoglobülin sınıf anahtarlama • MHC / HLA |
İnorganik maddeler | Sitokinler • Opsonin • Sitolizin |
Diğer | Enflamasyon • Bulaşıcı hastalık |