Günümüz dünyasında Vin Santo, akademisyenlerin, bilim adamlarının, profesyonellerin ve meraklıların ilgisini çeken temel ve ilgi çekici bir konu olmaya devam ediyor. Vin Santo'in önemi tıptan teknolojiye, politikadan kültüre kadar farklı alanlarda ortaya çıkıyor. Tarih boyunca Vin Santo, toplum üzerindeki ilgisini ve etkisini gösteren çalışma ve tartışma konusu olmuştur. Bu makalede, bu büyüleyici ve sürekli değişen konuya kapsamlı bir bakış sağlamak amacıyla, Vin Santo ile ilgili kökeni ve evriminden mevcut etkisine kadar farklı yönleri inceleyeceğiz.
Vin Santo (Türkçesi: Kutsal Şarap), İtalyan tatlı şarabı tarzıdır. Toskana'da geleneksel olan bu şaraplar genellikle Trebbiano ve Malvasia gibi beyaz üzüm çeşitlerinden yapılır, ancak Sangiovese, "Occhio di Pernice" veya "keklik gözü" olarak bilinen bir roze stili üretmek için kullanılabilir. Şaraplar ayrıca kuru üzüm şarapları olarak da tanımlanabilir, çünkü genellikle taze hasat edilmiş üzümleri evin sıcak ve iyi havalandırılan bir alanında saman hasırlarda kurutarak üretilirler (ancak, bazı üreticiler üzümleri iç mekanlardaki raflara asarak kuruturlar). Teknik olarak bir tatlı şarap olmasına rağmen, Vin Santo, sekten (Fino Şeri gibi) son derece tatlıya kadar tat seviyelerinde değişebilir. Tarzın Toskana'da ortaya çıktığına inanılsa da, Vin Santo örnekleri İtalya'nın her yerinde bulunabilir ve çeşitli denominazione di origine controllata (DOC) ve indicazione geografica tipica (IGT) adlarıyla yetkilendirilmiş bir şarap tarzıdır.[1][2]
Kuru üzümlerden şarap yapma tarzı neredeyse şarap yapımı kadar eski olmasına rağmen, Vin Santo veya "kutsal şarap" adının İtalya'da bu şarap tarzıyla nasıl ilişkilendirildiğine dair birçok teori vardır. Ancak en olası köken, şarabın genellikle tatlı şarabın tercih edildiği Katolik Ayinindeki tarihi kullanımıdır.[3]
Vin santo şarabına ilişkin en eski referanslardan biri, güçlü, tatlı şarabı Roma'da ve başka yerlerde yaygın olarak pazarlayan Floransalı şarap tüccarlarının Rönesans dönemi satış kayıtlarından gelir. Sonunda vin santo terimi, İtalya'nın başka yerlerinde üretilen bu şarap tarzı için neredeyse bir şemsiye isim haline geldi. Yunan adası Santorini, Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetimi altına girdiğinde, yönetici Türkler adanın kurutulmuş üzümlerden yapılan tatlı şarabının üretimini teşvik etti. Sonraki birkaç yüzyıl boyunca, bu şarap Vin Santo olarak tanındı ve Rus Ortodoks Kilisesi tarafından Efkaristiya'da kullanıldığı Rusya'ya yaygın olarak ihraç edildi.[4]
Bir diğer iddia ise Santorini adasının Venedik tarafından yönetildiği dönemde adadan gönderilen paketlerin menşeini belirtmek için "Santo", içeriklerinin ise "Vin" olarak etiketlendiği; böylece Vin santo teriminin doğduğudur.[5]