İstatistiksel analizler sırasında, bir araştırmacı genellikle bir hipotez testi ile ilgilenir. Peki, hipotez testi nedir? Hipotez testi bir örneklem verisi kullanarak, popülasyon hakkında bir ifade yapılan hipotezi doğrulama veya reddetme işlemidir.
İstatistiksel hipotez testlerinin temel amacı, popülasyon ile ilgili bir iddia yapmaktır. Popülasyon, bir karakteristik veya özellik açısından benzer bireylerin veya nesnelerin tümüdür. Hipotez testleri, örnekleme dayanarak popülasyon hakkında bir iddiada bulunmanın istatistiksel olarak geçerli olup olmadığını belirlemek için kullanılır.
Hipotez testleri, bir araştırmacının bir örneklem yapıp, popülasyon hakkında belirli bir iddiada bulunduğu durumlarda önemlidir. Bu testler, popülasyonun tamamını araştırmak yerine bir örnekleme bağlı kalarak sonuçlar elde etmek için tasarlanmıştır.
Hipotez testleri başka bir ifadeyle, null hipotezi formulize etmek, belirli bir kabul edilebilir yanılma düzeyinin reddetme bölgesi ile karşılaştırmak ve test istatistiğini gözlem dağılımından bulmaktır. Hipotez testleri, iki tür hat yapabilme olasılığını hesaba katar ve belirlenmesi gereken iki ayrı hipotez üretir: null hipotez ve alternatif hipotez. Null hipotez, herhangi bir fark olmadığına veya bir değişlipin olmadığına dair bir ifadedir. Alternatif hipotez, null hipotezin yanlış olduğu ve bir değişilipin olduğu anlamına gelir.
Hipotez testinin önemli bir kısmı, gözlem dağılımını kullanarak bir p-değerinin hesaplanmasıdır. Bu, null hipotezi atan olasılığın ölçümüdür. Eğer p-değeri kabul edilebilir bir düzeyin altında ise, null hipotez reddedilir ve alternatif hipotezi kabul ederiz. Eğer p-değeri kabul edilebilir bir düzeyin üstünde ise, null hipotez kabul edilir ve belirli bir hipotez mevcut kabul edilir.
Örneğin, bir eczane, bir ilacın ateşi düşürdüğünü iddia ederek, bu ilacı satmaktadır. Eczanenin özünde, ilacın gerçekten ateşi düşürüp düşürmediğini anlamak istiyorsunuz. Null hipotez, ilacın ateşi düşürmediğini ve alternatif hipotez, ilacın ateşi düşürdüğünü ifade eder.
Bir araştırmacı, 100 kişiye ilacı verir ve her kişinin ateşini ölçer. Ortalama ateş öncesi ve sonrası ölçülmüştür ve sonuçlar şu şekildedir: ateş öncesi 39 derece, ateş sonrası 38 derece. Verilen bilgilere dayanarak, hipotez testini yapabiliriz. İlk olarak, null hipotezimiz, ilacın ateşi düşürmediğini ifade eder. Alternatif hipotezimiz, ilacın ateşi düşürdüğünü ifade eder.
Sonuçlar, p-değeri hesaplanarak yorumlanabilir. Şimdi, 0,05 olan bir alfa düzeyinde, p-değerine göre null hipotez kabul edilmeli ya da reddedilmelidir. Eğer p-değeri < 0,05 ise, null hipotez reddedilir ve alternatif hipotez kabul edilir – yani ilaç ateşi düşürür. Ayrıca, p-değeri> 0,05 ise, null hipotez kabul edilir ve sonuçlar ilacın ateşi düşürmediğini gösterir.
Hipotez testleri, istatistiksel bir araçtır ve bir araştırmacının bir örneklem kullanarak popülasyon hakkındaki elle tutulur iddialarını test etmesine olanak tanır. Hipotez testi yaparken, null hipotez ve alternatif hipotez üzerinde yoğunlaşılmalıdır. Null hipotez kabul edilirse, alternatif hipotez reddedilir. Ancak, null hipotez reddedilirse, alternatif hipotez kabul edilir. Bu testler, birçok alanda kullanılır ve sonuçları yoruma açıktır.