Kümeleme (Clustering), bir dizi benzer özelliklere sahip verileri gruplandırmak için kullanılan bir makine öğrenmesi tekniğidir. Bu teknik, veri analizi ve veri madenciliği gibi birçok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca, sınıflandırma, tahmin ve gözetimli öğrenme gibi diğer makine öğrenmesi teknikleri ile birlikte kullanılabilmektedir. Bu makalede, Kümeleme algoritmaları ve uygulama örnekleri hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
K-Ortalama (K-Means), en yaygın kullanılan Kümeleme algoritmalarından biridir. Bu algoritma, verileri K sayısı kadar kümelere ayırarak işlem yapar. İşlem öncesi kullanıcının K sayısını belirlemesi gerekmektedir. Daha sonra, veriler rastgele seçilen K noktası etrafında gruplandırılır. Daha sonra, her bir veri noktası en yakın olan K noktasına atanır ve kümenin merkezi hesaplanır. Bu işlem, küme merkezleri değişmeyene kadar tekrarlanır.
K-Ortalama, basit ve hızlı bir algoritma olsa da, performansı veri setinin boyutuna ve karmaşıklığına bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, küme sayısı başlangıçta belirlenmelidir ve bazen doğru sayıyı belirlemek zor olabilir.
Hiyerarşik Kümeleme, verileri bir hiyerarşi yapısı içinde kümelere ayıran bir algoritmadır. Bu algoritma, iki farklı yaklaşıma sahiptir: Bölümleme (Divisive) ve Birleştirme (Agglomerative).
Bölümleme, tüm verileri tek bir kümeye atayarak başlar ve daha sonra küme sayısı azaltılarak işlem yapılır. Birleştirme, her veri noktasını ayrı bir kümede başlatarak işleme başlar ve daha sonra küme sayısı arttırılarak işlem yapılır.
Hiyerarşik Kümeleme, K-Ortalama gibi doğru sayıda küme sayısını belirlemek zorunluluğu olmadığı için kullanımı daha kolaydır. Ancak, çok sayıda veri varsa işleme süresi artabilir.
Yoğunluk Tabanlı Kümeleme, verilerin yoğunluğuna göre gruplandırmak için kullanılan bir algoritmadır. Bu algoritma, birkaç ayarlamaya ihtiyaç duyar: yoğunluk eşik değeri, minimum küme boyutu ve veri uzaklık metodu. Bu ayarlamalar, kullanıcıya verileri nasıl kümelendireceğini seçme esnekliği verir.
Yoğunluk Tabanlı Kümeleme, veri yoğunluğundan kaynaklanan gürültüye karşı dirençli olabilir. Ancak, çok özellikli veri kümelerinde verimlilik azalabilir.
Kümeleme, pazarlama stratejilerinde müşterilerin gruplarını belirlemek için kullanılabilir. Örneğin, bir müşteri veritabanında bulunan müşterileri, belirli bir promosyona veya kampanyaya dahil edebilecekleri özel gruplara ayırmak için kullanılabilir.
Kümeleme, hastalık teşhisi ve tedavisinde kullanılabilir. Örneğin, kanser hastalarını belirli bir tedaviye dahil eden özel gruplara ayırmak için kullanılabilir.
Kümeleme, finansal verilerin analizinde kullanılabilir. Örneğin, belirli bir şirketin verilerinin incelenmesi, muhasebe, finans ve satış verilerini gruplara ayırmak için kullanılabilir.
Kümeleme, görüntü işlemede de kullanılabilir. Örneğin, pikselleri benzer özelliklere sahip gruplara ayırmak için kullanılabilir.
Kısacası, Kümeleme algoritmaları, benzer özellikler gösteren verileri gruplandırmak için kullanılan bir makine öğrenimi tekniğidir. K-Ortalama, Hiyerarşik Kümeleme ve Yoğunluk Tabanlı Kümeleme gibi birçok farklı yöntem mevcuttur ve her bir yöntemin kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır.