Budin (eyalet)
Budin Eyaleti, Budin Beylerbeyliği veya Budin Paşalığı (Macarca: Budai vilajet, Sırpça: Budimski vilajet veya Будимски вилајет, Hırvatça: Budimski vilajet), Osmanlı İmparatorluğu'nun bir eyaleti. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'na bağlanan Macaristan Krallığı'nın başkenti Budin'e 1530, 1540 ve 1541 yıllarında Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Avusturya Arşidüklüğü tarafından gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatmalar sonrasında kurulmuştur. 1552'de Temeşvar ele geçirilmiş ve Temeşvar ve çevresinde Temeşvar Eyaleti kurulmuştur. 1606'da Zitvatorok Antlaşması'yla Eğri ve Kanije şehirleri de alınarak Eğri (1596) ve Kanije (1600) Eyaletleri kurulmuştur. 17. yüzyılda II. Viyana Kuşatmasının başarısızlığından sonra 2 Eylül 1686'da Habsburg ordusu Budin şehrini düşürdü ve eyalet de düşmüştür.
Nüfus sayımında etnik gruplardan Macarlar, Hırvatlar, Sırplar, Slovaklar ve Müslümanlar vardı.
Sancakları
1541'de Eyaletin sancakları:
- Budin Sancağı
- Semendire Sancağı
- İzvornik Sancağı
- Vulçetrin Sancağı
- Pojega Sancağı
- Mohaç Sancağı
- İstolni-Belgrad Sancağı (Székesfehérvár)
- Segedin Sancağı
- Sirem Sancağı
- Kopan Sancağı
- Şikloş Sancağı
- Peçuy Sancağı
- Vidin Sancağı
- Alacahisar Sancağı
- Çanad Sancağı
- Beçkerek Sancağı
- Hipovo Sancağı
1566'da eyaletin sancakları:
- Budin Sancağı
- Semendire Sancağı
- Pojega Sancağı
- Mohaç Sancağı
- İstolni Belgrad Sancağı (Székesfehérvár)
- Segedin Sancağı
- Sirem Sancağı
- Baboça Sancağı
- Zigetvar Sancağı
- Peçuy Sancağı
- Estergon Sancağı
- Hatvan Sancağı
- Filek Sancağı
- Seçen Sancağı
- Sonluk Sancağı
- Şimontorna Sancağı
- Kopan Sancağı
- Şikloş Sancağı
- Sekçay Sancağı
- Novigrad Sancağı
- Pespirim Sancağı
1600'deki eyaletlerin sancakları:
- Semendire Sancağı
- Sirem Sancağı
- Rackeve Sancağı
- Kopan Sancağı
- İstolni Belgrad Sancağı
- Mohaç Sancağı
- Şikloş Sancağı
- Seçuy Sancağı
1610'da eyaletin sancakları:
- Budin Sancağı
- Sirem Sancağı
- Ráckeve Sancağı
- Kopan Sancağı
- İstolni Belgrad Sancağı
- Mohaç Sancağı
Eyaletin son sancakları:
- Budin Sancağı
- Sirem Sancağı
- Semendire Sancağı
- Sekçay Sancağı
- Şimontorna Sancağı
- İstolni Belgrad (Székesfehérvár) Sancağı
- Estergon Sancağı
- Mohaç Sancağı
- Peçuy Sancağı
Beylerbeyleri
Sokullu Mustafa Paşa 12 yıl boyunca paşalık yaparak, Budin'in en uzun süre yöneticilik yapan paşası olmuştur. Budin belerbeylerinin listesi aşağıdaki gibidir:
Kaynakça
- ^ a b c d Dr Dušan J. Popović, Srbi u Vojvodini, knjiga I, Novi Sad, 1990, page 201.
- ^ Gévay, Antal (1841). A' budai pasák. 24 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2015.
Konuyla ilgili yayınlar
- Özgüven, Burcu (2001). Osmanlı Macaristan’ında Kentler, Kaleler. Ege Yayınları. ISBN 9789758070473.