Gündükörte Katliamı

Günümüz dünyasında Gündükörte Katliamı pek çok kişinin büyük ilgisini çeken bir konu haline geldi. Gerek tarihsel önemi, gerek günümüz toplumu üzerindeki etkisi, gerekse çeşitli alanlardaki etkisi nedeniyle Gündükörte Katliamı kimseyi kayıtsız bırakmayacak bir konudur. Tarih boyunca Gündükörte Katliamı araştırma, tartışma ve yansıma konusu olmuştur ve önemi bugün de geçerliliğini korumaktadır. Bu makalede, Gündükörte Katliamı ile ilgili farklı yönleri keşfederek onun çağdaş dünyadaki alaka düzeyini ve etkisini analiz edeceğiz.

Gündükörte Katliamı
BölgeGündükörte mezrası, Başyurt, Midyat, Mardin
Tarih23 Ocak 1987
00.30 (UTC+03.00)
HedefSiviller
Ölü10 sivil (7 çocuk)[1]
İşleyenlerPKK[2]

Gündükörte Katliamı, 23 Ocak 1987 tarihinde, Mardin'in Midyat ilçesine bağlı Başyurt (Kürtçe: Zaxuran[3]) köyünün Gündükörte (Efeler) mezrasına ARGK militanlarının saldırısı sonucu 7'si çocuk 10 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin öldüğü ve 5 sivilin yaralandığı bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK (2000 yılı 7. PKK kongresinden beri HPG) üstlenmiştir.[4]

Öncesi

McDowall'a göre, 1985 yılına gelindiğinde, Türkiye, Suriye sınırı boyunca tel örgü bir bariyer inşa etmişti. Ancak, dik yamaçlı dağları nedeniyle Irak sınırında aynı şeyi yapamamıştı. Bu nedenle, PKK'nın erişimini ve tedarik yollarını engellemek için, bu bölgede bir köy korucusu ağı oluşturmak zorunda kaldı. PKK için ise, bu ağın oluşmasının engellenmesi önemliydi ve 1987'nin başlarında, PKK, Mardin, Siirt ve Hakkari illerinde köy korucusu ailelere yönelik iki yıl sürecek sistematik bir saldırıyı başlattı. Gündükörte saldırısı bu saldırılardan biriydi.[2]

Olay

Milliyet gazetesinin 'Millet Haber Ajansı (Mil-Ha)'ya dayandırdığı haberine göre saldırı, 23 Ocak 1987 gecesi TSİ 00.30 sularında Gündükörte mezrasında Ağırman ve Akçay ailelerinin evlerine PKK militanlarının el bombası ve otomatik silahlarla saldırması ile gerçekleşmiştir.[1]

Saldırı sonucu tümü Ağırman ve Akçay ailelerinden olmak üzere 10 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı öldürülür: Kadri Ağırman (40), Yahya Ağırman (12), Ekrem Ağırman (26), Ata Ağırman (15), Alattin Ağırman (12), Hanım Ağırman (80), Kadri Akçay (7), Hayri Akçay (5), Saide Akçay (3) ve Vehbiye Akçay (1.5).[1] Saldırıda, beş kişi de yaralanır.[1]

Serxwebun anlatısına göre, Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile işbirliği içinde bulunduğu iddiası ile, bir baskın sonucunda 10 kişi öldürülmüş ve 10 kadarı da ağır yaralanmıştır.[4]

Sonrası

Mardin Valisi Alaattin Turhan ve Mardin Sıkıyönetim Komutanı Yardımcısı Erdinç Aygün ile olay yerine giden 7. Kolordu ve Diyarbakır Sıkıyönetim Komutanı Korgeneral Aşir Özözer 'Kanları yerde kalmayacaktır,' açıklaması yapar.[1]

2 Ekim 1987 tarihinde, PKK militanlarının Başyurt köyüne saldırı sonucu Halef Acar ve Emin Aygün isimli bireyler öldürülür.[5] Saldırıyı ARGK üstlendi.[6]

Saldırının, dönemin PKK merkez komite üyeliğine seçilen Dişçi Cafer kod adlı Vesim Aras yönetiminde gerçekleştirildiği tespit edilir.[7] 31 Aralık 1987 günü, Vesim Aras, Gabar Dağı civarında Türk Silahlı Kuvvetleri ile olan bir çatışmada öldürülür.[8]

Saldırının çeşitli yıl dönümünlerinde anma törenleri düzenlenmektedir.[9][10][11][12][13]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Korkmaz, A; Arıkan, Ergun (25 Ocak 1987). "PKK kana doymuyor". Milliyet Gazetesi. s. 7. 
  2. ^ a b McDowall, David (2021). A modern history of the Kurds (İngilizce) (Dördüncü bas.). Londra: Bloomsbury Academic. s. 423. ISBN 9780755600755. By 1985, the government had constructed a wire-mesh fence along its border with Syria. It was unable to do the same on the Iraqi border on the account of precipitous mountains. It had to depend on a network of village guards to block PKK access and supply routes. It was therefore important to the PKK to prevent this network materializing. At the beginning of 1987, the PKK launched a ferocious assault on the system. During the next two years, it deliberately wiped out village guard and agha families, men, women, and children, without compunction, in Mardin, Siirt and Hakkari provinces. 
  3. ^ "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2022. 
  4. ^ a b "Yoğun kış eylemliliği 1987'nin güçlü bir zafer yılı olacağını müjdeliyor". Serxwebun, 61. Ocak 1987. s. 2. 23 Ocak 1987 tarihinde Mardin-Midyat'a bağlı Başyurt köyü Gündükörte mezrasında, kurtuluş kuvvetlerimiz tarafından hain-milis çetelere yönelik bir baskın gerçekleştirilmiştir. Eylemde 10 kişi öldürülürken, 10 kadarı da ağır yaralanmıştır. 
  5. ^ "PKK'dan yeni cinayet". Milliyet Gazetesi. 2 Ekim 1987. s. 13. Mardin'in Midyat ilçesine bağlı Dargeçit bucağı Başyurt köyüne dün baskın düzenleyen PKK militanları, iki yurttaşı öldürdüler. 
  6. ^ "Savaş Cephelerinde Son Durum". Serxwebun. Ekim 1987. s. 2. 
  7. ^ Gerger, Adnan (26 Eylül 1987). "PKK'da katliamı yönetenler saptandı". Milliyet Gazetesi. s. 8. ... merkez komite üyeliğine yeni seçilen ve 'Dişçi Cafer' kod adıyla tanınan Vesim Aras'ın yönettiği güvenlik birimleri tarafından belirtildi. ... Vesim Aras'ın yönettiği katliam boyutundaki PKK eylemleri şunlar: 23 Ocak 1987 - Midyat Dargeçit bucağı Başyurt ve Efeler köyü baskınında 10 kişi öldü 5 kişi yaralandı. 
  8. ^ "Vesim Aras (Cafer) yoldaşı şehit düşüşünün 1. yıldönümünde saygıyla anıyoruz". Serxwebun. Aralık 1987. s. 8. 
  9. ^ "PKK'nin Efeler Katliamı kurbanı 7'si çocuk 10 köylü kabirleri başında anıldı". İlke Haber Ajansı. 6 Şubat 2022. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  10. ^ "Mardin'de teröristlerce 33 yıl önce katledilen 10 kişi mezarları başında anıldı". TRT Haber. 23 Ocak 2020. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  11. ^ "Midyat'ta terör kurbanları için anma töreni". Anadolu Ajansı. 23 Ocak 2019. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. 
  12. ^ "Midyat Başyurt köyü Efeler mezrasında PKK'nin katlettiği köylüler dua ve ağıtlarla yâd edildi". Çınarın Sesi. 23 Ocak 2018. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. 
  13. ^ "Midyat PKK Öldürdüğü 10 Kişi Törenle Anıldı". Midyat Web TV. 23 Ocak 2014. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023.