New Lanark

UNESCO Dünya Mirası

Konum	Birleşik Krallık
Kriter	Kültürel: ii, iv, vi
Referans	429
Tescil	2001 (25. oturum)
Bölge	Avrupa ve Kuzey Amerika

New Lanark, Clyde Nehri üzerindeki bir köydür. Lanarkshire'daki Lanark'dan yaklaşık 2,2 mil (2,2 kilometre) uzaklıktadır ve İskoçya'daki Glasgow'un yaklaşık 40 km güneydoğusundadır. 1786 yılında pamuk değirmenler ve değirmen işçileri için konut inşa eden David Dale tarafından kuruldu. Dale, Clyde Nehri üzerindeki tek şelalenin sağladığı su gücünden faydalanmak için İngiliz mucit ve girişimci Richard Arkwright ile birlikte çalışarak değirmenleri kısa bir süre içinde kurdu. Dale'in damadı Robert Owen'ın da bulunduğu bir ortaklığın mülkiyetinde olan New Lanark, başarılı bir iş ve ütopik sosyalizmin en önemli örneği ve planlanan bir yerleşimin erken bir örneği ve kent planlamasının tarihsel gelişiminde önemli kilometre taşı oldu.

New Lanark fabrikaları 1968 yılına kadar faaliyetteydi. Bir süre yaşanan gerilemelerden sonra, köyün yıkılmasını önlemek için 1974'te New Lanark Koruma Vakfı (NLCT) kuruldu (şu an New Lanark Trust (NLT) olarak bilinir). 2006 yılına kadar binaların çoğu restore edilmiş ve köy önemli bir turizm cazibe merkezi haline gelmiş oldu. İskoçya'daki altı UNESCO Dünya Mirası Alanından biridir.

Galeri

Wee Row gençlik yurdu.
Sayım Ebi
Köyün yüksek bir noktasında yer alan mezarlık.
New Lanark köyü.
Dört Numaralı Değirmen'deki su değirmeni.
Dört Numaralı Değirmen'deki su değirmeninin detayları

Kaynakça

^ Bell, Colin and Rose (1972) City Fathers: The Early History of Town Planning in Britain. Penguin, Harmondsworth.

Genel

Historic New Lanark, I. Donnachie and G. Hewitt. Edinburgh University Press, 1993. ISBN 0-7486-0420-0.
Historical Tours in the Clyde Valley. Published by the Clyde Valley Tourist Association and the Lanark & District Archaeological Association. Printed by Robert MacLehose and Company Limited, Renfrew, Scotland. 1982.
David Dale, Robert Owen and the story of New Lanark. Moubray House Press, Edinburgh, Scotland. 1986. ISBN 0-948473-02-9.
New Lanark World Heritage Site Management Plan 2003-2008.
City Fathers: The early history of town planning in Britain, C. Bell and R. Bell, Penguin, Harmondsworth

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta New Lanark ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Vikigezgin'de New Lanark ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

New Lanark World Heritage site 23 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - resmi site
New Lanark fotoğrafları8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

g t d Birleşik Krallık'taki UNESCO Dünya Mirasları
İngiltere	Tarihi Bath Şehri Blenheim Sarayı Canterbury Katedrali, Aziz Augustine Manastırı ve Aziz Martin Kilisesi Cornwall ve Batı Devon Madencilik Peyzajı Derwent Vadisi Değirmenleri Durham Kalesi ve Katedrali Roma İmparatorluğu'nun Surları Hadrian Duvarı Ironbridge Vadisi Lake District Dorset ve Doğu Devon Kıyıları Kraliyet Botanik Bahçeleri, Kew Liverpool Deniz Ticareti Şehri Maritime Greenwich Saltaire Stonehenge, Avebury ve Bağlantılı Siteler Fountains Manastırı Kalıntıları da Dahil Studley Kraliyet Parkı Londra Kalesi Westminster Sarayı, Westminster Manastırı ve Azize Margaret Kilisesi
İskoçya	Eski ve Yeni Edinburgh Şehirleri Forth Köprüsü Roma İmparatorluğu'nun Surları Antoninus Duvarı Heart of Neolithic Orkney New Lanark St. Kilda
Galler	Blaenavon Sanayi Bölgesi Gwynedd'deki Kral Edward'ın Kaleleri ve Kent Surları Kuzey Galler'de arduvaz endüstrisi Pontcysyllte Su Kemeri ve Kanalları
Kuzey İrlanda	Devler Kaldırımı
Britanya Denizaşırı Toprakları	Gorham's Mağara Kompleksi Gough ve Inaccesible Adaları Henderson Adası Tarihi St. George's Şehri ve Alakalı İstihkâmı, Bermuda