Satpanth'in teması her yaştan ve her kesimden insanın dikkatini çekmiş bir temadır. Toplum üzerindeki etkisinden eğlence dünyasına olan etkisine kadar Satpanth öyle ya da böyle iz bıraktı. Bu yazıda Satpanth'in çeşitli yönlerini keşfedeceğiz ve günlük hayatımızdaki önemini analiz edeceğiz. Konunun uzmanlarıyla yaptığımız röportajlar ve ilgili vaka çalışmaları aracılığıyla, günümüz için bu kadar güncel olan bu konuya ışık tutmaya çalışacağız. Hiç şüphe yok ki, Satpanth dikkatle incelenmeyi hak eden temel bir husustur. O halde Satpanth'i ve sunduğu her şeyi derinlemesine incelemeye hazır olun.
Makale serilerinden |
![]() |
Satpanth (Sanskrit: सतपन्थ, romanize: Satapantha), başlangıçta Nizârîler ve İsmâ‘îlî sufiler tarafından, 700 yıl evvel Pir Sadr'ed-Dîn (d. 1290 - ö. 1367) sayesinde Hinduluk'tan dönerek oluşturdukları yeni imânî inançlarını belirtmek için kullanılmış olan bir Sanskrit deyimi.
Satpanthlar'ın büyük çoğunluğu Hint kast sistemi içerisinde örfî olarak tüccar ailelerin yer aldığı Lohana ya da Luvana[1] olarak adlandırılan sınıf mensûpları arasından din değiştiren seçkin kişilerden oluşmaktadır.
Her ne kadar günümüzde, 600 sene evvel oluşumlarını XV. asırda Pîr İmâm Şâh (d. 1430 - ö. 1520) önderliğinde tamamlayan Sathpantlar'ın alt grubu tarafından kullanılan bir deyim olmasına rağmen ki ayrıca kendi çersinde de birçok alt tarikâta bölünmekte ve ana yolu temsil eden "Nizârî-İsmâilî Hocalar" grubundan Ağa Han'ın önderliğini kabullenmemeleri hususunda ayrılık gösteren ve daha sıklıkla da "İmâm-Şâhi" olarak adlandırılmakta olan bu grup kendisini genellikle Hindu olarak tanımlamaktadır. Tarihî kullanım açısından bakıldığında ise "Sathpanth" tâbiri, Sathpanthlar arasında bulunan ve Hindu olduklarını öne süren alt gruplar tarafından kullanılabildiği gibi, Müslüman olduklarını iddia eden İsmâilîler tarafından da kullanılmıştır.