Ses (dilbilim)

Bu yazımızda son yıllarda akademisyenlerin, uzmanların ve amatörlerin dikkatini çeken bir konu olan Ses (dilbilim)'i inceleyeceğiz. Ses (dilbilim)'in çok çeşitli bakış açılarını ve yaklaşımları kapsayan karmaşık ve çok yönlü bir konu olduğu kanıtlanmıştır. Ses (dilbilim), toplum üzerindeki etkisinden bilimsel alandaki önemine kadar çeşitli çevrelerde ve disiplinlerde tartışma ve tartışma konusu olmuştur. Bu sayfalarda Ses (dilbilim)'in farklı yönlerini inceleyerek kökenlerini, gelişimini ve geleceğe yönelik olası sonuçlarını inceleyeceğiz. Okuyucularımıza bu büyüleyici konu hakkında kapsamlı ve zenginleştirici bir bakış açısı sunmayı umuyoruz.

Ses, dilin parçalanamayan en küçük parçasıdır. Sesten daha küçük bir dilbirliği yoktur. Sesler bazen tek başlarına, çok defa da yan yana gelerek, canlı cansız varlıkları, kavramları ve durumları karşılayan dil öğelerini, dil biçimlerini meydana getirirler.

Sesliler

Türkçe sesli harf bakımdan çok zengin bir dildir. Birçok dilde en fazla 5-6 sesli harf bulunduğu halde Türkçede 8 sesli harf vardır. Bu sesler, ses kirişlerinden kopup gelerek, hiçbir engele uğramadan serbestçe çıkarlar. Bu sesliler şunlardır:

a e ı i o ö u ü

Ayrıca bu sesliler kalın ve ince, düz ve yuvarlak, geniş ve dar olarak ikiye ayrılırlar. Şekildeki tabloda görüldüğü gibi:

Kalın Kalın Kalın Kalın
Düz Düz Yuvarlak Yuvarlak
Geniş Dar Geniş Dar
a ı o u
İnce İnce İnce İnce
Düz Düz Yuvarlak Yuvarlak
Geniş Dar Geniş Dar
e i ö ü

Sessizler

Ses organlarımız bir hareketle ses yolunu darlaştırıp kapatınca, ciğerlerden gelen hava o kapanmış yeri itip açarak, o dar aralıktan sızarak gürültülü bir ses çıkarır; işte bu tutuk sese sessiz adı verilir.Türkçede 21 sessiz harf vardır.

Sürekli Sürekli Süreksiz Süreksiz
Sert Yumuşak Sert Yumuşak
f,s,ş,h m,n, v,l,ğ,j,r,y,z p,ç, t,k b,c,d,g