Bu yazımızda son yıllarda büyük ilgi ve tartışma uyandıran bir konu olan Su böreği konusunu ele alacağız. Su böreği, günlük yaşamın çeşitli yönlerine etkileri olduğundan toplumumuz için büyük önem taşıyan bir konudur. Bu makale boyunca, Su böreği'in kökeni ve evriminden farklı alanlardaki sonuçlarına ve yansımalarına kadar birçok yönünü ve boyutunu ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Aynı şekilde, okuyucunun bu konuyu iyice anlamasını sağlayacak kapsamlı ve zenginleştirici bir vizyon sunmak amacıyla Su böreği hakkındaki farklı bakış açılarını ve yaklaşımları analiz edeceğiz.
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Su böreği | |
---|---|
Ülke(ler) | Türkiye |
Yaratıcısı | Osmanlı mutfağı |
Türü | Börek |
Tipi | Tepsi böreği |
Su böreği, Türk mutfağında bir tepsi böreği çeşididir. Haşlanmış yufka katmanları arasına beyaz peynir harcı serpiştirilip en üstü yumurtalanmış bir şekilde fırınlanarak yapılır.
Doğu Anadolu Bölgesinde ise genellikle civil peynirli yapılmaktadır. Has tereyağı kullanılarak hazırlanan börekler Erzurum ilinde rağbet görmektedir.
Su böreğinin tarifine 1844 yılında Mehmet Kamil'in kaleme aldığı Aşçıların Sığınağı (Melceü’t-Tabbâhîn) adlı kitapta da rastlanıyor. Mehmet Kamil'in tarifi şöyle başlıyor: ‘Matlûbül’ –miktar dakik-i hâs eleyip su koymayarak kabul ettiği kadar yumurta ve bir miktar tuz ile yoğurup...’ Böreğin harcını peynirli ya da kıymalı yapabilirsiniz. Yazarın verdiği tarif peynirlidir.[1]
Marianna Yerasimos ise ‘500 Yıllık Osmanlı Mutfağı’ adlı kitabında su böreği hakkında şu bilgileri veriyor: “19. yüzyıl Osmanlı mutfağının ünlü böreği, günümüzde de çok yaygın olan su böreğidir. Bol yumurtalı, kalınca yufkaların, tepsiye dizilmeden önce, suda haşlanması bu böreğin özelliğidir.[2][3]
Boğos Piranyan’ın ‘Aşçının Kitabı’ adlı kitabında da su böreğinden bahsedilmiş. Piranyan su böreğinin yapılışını şöyle anlatıyor: “Açacağınız yufka sayısına göre, yufka başına bir yumurta hesabıyla hamur yoğurulur. Yumurtalar çırpılır, yedire yedire un ilave edilerek hamur hazırlanır. Hamur yufka inceliğinde açılır ve sıcak suda haşlandıktan sonra temiz bezler üzerine serilip suyu çektirilir. Sini yağlanır, yufkaların yarısı, arzu edilirse her birinin arasına yağ sürülerek tepsiye serilir, ortasına peynir konur, kalan yufkalar da aynı şekilde üst üste serilir. Ateş üzerinde her iki yüzü kızartılır. Peynirine maydanoz da katılabilir.”[4]
Mecmuâ-i Fevâid de su böreği tarifi verilmiştir.[5]
Erzurum Su Böreği Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[6]
Adana'da yapılan su böreğidir.[7] Adana böreği olarak satışı yapılmaktadır.[8] Kıymalı ve peynirli çeşidi vardır.
Konya kültürüyle yapılan su böreğidir.[9][10]
Hatay'da künefe peyniri ile yapılan su böreğidir.
Çerkeş Su Böreği 03.07.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[11]