Zîrîler

Bugünkü yazımızda Zîrîler'in büyüleyici dünyasını keşfedeceğiz. İster hayatımız üzerindeki etkisi hakkında daha fazla bilgi edinmek, ister kökenini keşfetmek veya Zîrîler ile ilgili yeni trendleri öğrenmek istiyor olun, bu makalede ihtiyacınız olan her şey mevcuttur. Sizi Zîrîler ile ilgili tarih, evrim ve en son haberlere götürecek bir yolculuğa bırakın. Zîrîler'e tamamen yeni bir bakış açısıyla bakmanızı sağlayacak değerli ve şaşırtıcı bilgileri keşfetmeye hazır olun. Bunu kaybedemezsin!

Zîrîler
الزيريون
972-1148
Yaklaşık 980'de Zirid otoritesinin en üst seviyeye ulaşması
Yaklaşık 980'de Zirid otoritesinin en üst seviyeye ulaşması
TürFâtımî Halifeliği'nin vasal devleti
(972-1048)
Abbâsî Halifeliği'nin nominal vasalı
(1048-1148)
BaşkentMediye
(936-1014)
Mansuriya
(972-1057)
Mehdiye
(1057–1148)
Yaygın dil(ler)
HükûmetMonarşi (Emirlik)
Emir 
• 973–984
Buluğgin ibn Ziri
• 1121-1148
Ebu'l-Hasan el-Hasan bin Ali
Tarihçe 
• Kuruluşu
972
• Dağılışı
1148
Para birimiDinar
Öncüller
Fâtımîler
Tunus tarihi
Antik Çağlar
Kartaca 12th C.-146 BC
Roma (Eyalet) (MÖ 146-MS 435)
Vandal (435-534)
Bizans (534-698)
Praetoria idaresi 534-590
Eksarh 590-698
Erken İslam
Emevîler (698-750)
Abbâsîler (750-800)
Ağlebîler (800-909)
Fâtımî Devleti (909-973)
Orta Çağ
Ziriler (973-1148)
Norman (1148-1160)
Muvahhidler (1160-1229)
Hafsiler (1229-1574)
Erken Modern
Tunus Eyaleti
Tunus Beyliği
Modern
Tunus Fransız Protektorası (1881-1956)
Tunus Krallığı (1956-1957)
Tunus Cumhuriyeti
Habib Burgiba yönetimi (1957-1987)
Zeynel Abidin yönetimi (1987-2011)
Yasemin Devrimi (2011)

Ziriler, Endülüs Emevi Devleti'nden sonra İspanya'da hüküm sürmüş Berberi devleti.

Ziriler Kuzey Afrika'da İslam devleti kuran hanedanlardan. Ziriler, Mağrib'in iç kısmında oturan Senhace Berberi kabilelerindendir. Haricilerden Ebu Yezid'e karşı 945'te Fatımiler'e askeri kuvvet yardımı yaptılar. Bu yardım üzerine, Fatımi halifesi Muizz (953-975) zamanında, Zirilerden Yusuf Bulukkin bin Ziri'ye İfrikiye Valiliği verildi. Bulukkin, Zendler ile mücadele etti. Sebte'ye kadar bütün Magrib'i zaptetti. Zirilerin hakimiyeti çok genişleyince, bu toprakları bir kişinin idare etmesi zorlaştı. Yusuf Bulukkin'in torunu Nasıreddevle Badis (996-1016) zamanında, topraklarda idari taksimat yapıldı. Batıdaki bölgeler ailenin Hammadi koluna geçti Anakol Zirilerin merkezi Kayravan olup, İfrikiye'ye hakimdiler. Hammadilerin merkezi ise Kala idi. Ziriler, 1041'de Bağdat'taki Abbasi halifeliğine sadakatını bildirdiler. Hammadiler, Mısır Fatımilerine bağlı kaldılar. Ziriler, Fatımilerden ayrılınca, saldırıya uğradı. Fatımiler, Ziri topraklarına karşı saldırıya geçip, kuvvet gönderdi. Ziriler Kayravan'ı boşaltarak sahildeki el-Mehdiye şehrine göç ettiler. Hammadiler de, Bicaye Limanına çekildiler. Denizciliğe önem vermeye başladılar. Normanlar ile münasebet kurdular. Zirilerin hakim oldukları topraklar 12. yüzyılda, önce Normanlar daha sonra da Muvahhidlerin eline geçti.

1015-1090 arasında Granada'da hüküm süren Zirî melikleri 1057'de Málaga'yı da ele geçirdiler.

1090 yılında Murabıtlar tarafından ortadan kaldırıldılar.

1. Ziri Hükümdarları

  • Yusuf Bulukkin bin Ziri-I (972-984)
  • Mansur bin Bulukkin (984-996)
  • Nasıreddevle Badis (996-1016)
  • Şerefeddevle el-Muiz (1016-1062)
  • Temim (1062-1108)
  • Yahya (1108-1116)
  • Ali (1116-1121)
  • Hasan (1121-1148)

2. Hammadi Kolu

  • Hammad bin Bulukkin bin Ziri-I (1015-1028)
  • Ka'id (1028-1054)
  • Muhsin (1054-1055)
  • Bulukkin-II (1055-1062)
  • Nasır (1062-1088)
  • Mansur (1088-1105)
  • Badis (1105)
  • Aziz (1105-1121)
  • Yahya (1121-1152)

Kaynakça

  • Rehber Ansiklopedisi