Koca Yusuf Paşa

Sonraki makalede Koca Yusuf Paşa'in çağdaş toplum üzerindeki etkisi analiz edilecektir. Ortaya çıkışından bu yana Koca Yusuf Paşa, kültürden ekonomiye kadar günlük yaşamın çeşitli yönleri üzerinde önemli bir etki yarattı. Tarih boyunca Koca Yusuf Paşa yoğun tartışmalara konu olmuş, tutkuları uyandırmış ve toplumsal hareketlere yol açmıştır. Bu anlamda Koca Yusuf Paşa'in hayatımızdaki varlığının nedenlerini, sonuçlarını ve geleceği şekillendirme potansiyelini yakından incelemek büyük önem taşıyor. Multidisipliner bir yaklaşımla bu makale, Koca Yusuf Paşa'in içinde yaşadığımız dünyayı nasıl dönüştürdüğüne ve dönüştürmeye devam ettiğine dair kapsamlı bir vizyon sunmayı amaçlıyor.

Koca Yusuf Paşa
Osmanlı Sadrazamı
Görev süresi
12 Şubat 1791 - 4 Mayıs 1792
Hükümdar III. Selim
Yerine geldiği Rusçuklu Çelebizade Şerif Hasan Paşa
Yerine gelen Damat Melek Mehmed Paşa
Görev süresi
25 Ocak 1786 - 28 Mayıs 1789
Hükümdar I. Abdülhamid
Yerine geldiği Hazinedar Şahin Ali Paşa
Yerine gelen Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum 1730
Gürcistan
Ölüm Haziran 1800
Cidde

Koca Yusuf Paşa (1730 - Haziran 1800), Osmanlı Devleti hizmetinde I. Abdülhamid ve III. Selim saltanatları sırasında 25 Ocak 1786 - 28 Mayıs 1789 ve 12 Şubat 1791 - 4 Mayıs 1792 dönemlerinde iki kez sadrazamlık yapmış Gürcü asıllı bir devlet adamıdır.[1]

Hayatı

Koca Yusuf Paşa 1730 yılında Gürcistan'da doğdu. Köle olarak İstanbul'a getirildi. Denizcilikle uğraşan efendisi Hasan Kaptan tarafından azad edildikten sonra kendi de deniz ticaretine girdi. Cezayirli Hasan Paşa'nın yanında çalıştı. Cezayirli Hasan Paşa Kaptan-ı Derya olunca Yusuf Paşa'yı hazinedar yaptı. 1785 yılında vezir rütbesine yükseltilerek Mora Valisi oldu.

25 Ocak 1786 tarihinde de padişah I. Abdülhamit tarafından sadrazamlığa atandı. Bu görevi 7 Mayıs 1789 tarihine kadar sürdürdü. Bu görevi sırasında patlak veren 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Serdar-ı Ekrem olarak Osmanlı ordusuna kumandanlık etti. Bu savaş sırasında Avusturya Arşidükü II. Joseph'e karşı Sebeş Muharebesini kazandı.[2]

Daha sonra 19 Aralık 1789 tarihinde Kaptan-ı Derya oldu. 1790 yılında Konya Valiliği, Köstendil Valiliği ve Bosna Valiliği yaptı.

15 Şubat 1791 yılında padişah III. Selim tarafından tekrar sadrazamlığa getirildi. Bu görevi de 4 Mayıs 1792 tarihine kadar sürdürdü. 1793 yılında Cidde Valisi ve Medine muhafızı oldu. 1800 yılının Haziran ayında Cidde'de hayatını kaybetti.

Eserleri

İstanbul'un Kabataş semtinde Koca Yusuf Paşa'nın yaptırdığı bir sebil çeşmesi mevcuttur.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 44, sayfa: 23
  2. ^ "Koca Yusuf Paşa ve Sebeş Zaferi, Vehbi Tülek". 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2011. 

Dış bağlantılar

  • Danişmend, İsmail Hâmi, (1961) Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi. Say. 64
  • Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5,
  • Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.5
  • Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: 7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Sadrazam Koca Yusuf Paşa
Siyasi görevi
Önce gelen:
Hazinedar Şahin Ali Paşa
Osmanlı Sadrazamı
25 Ocak 1786 - 28 Mayıs 1789 		Sonra gelen:
Kethüda Çerkes Meyyit Hasan Paşa
Önce gelen:
Rusçuklu Çelebizade Şerif Hasan Paşa 		Osmanlı Sadrazamı
12 Şubat 1791 - 4 Mayıs 1792 		Sonra gelen:
Melek Mehmed Paşa
Askerî görevi
Önce gelen:
Cezayirli Gazi Hasan Paşa 		Kaptan-ı Derya
1789 		Sonra gelen:
Giritli Hüseyin Paşa