Pitcairn Adaları
Görünüm
kenar çubuğuna taşı
gizle
Pitcairn Adaları ya da resmî kullanımı ile Pitcairn, Henderson, Ducie ve Oeno Adaları, Büyük Okyanus'un güneyinde volkanik kökenli dört adadan oluşan adalar topluluğu. Pitcairn Adaları, Britanya Denizaşırı Toprakları olarak Birleşik Krallık'a bağlı bir bölgedir. Tahiti'nin 2170 km güneydoğusunda yer almaktadır ve dünyanın nüfus bakımından en küçük ülkesidir. Adalar topluluğunda üzerinde yerleşim bulunan tek ada olan Pitcairn Adası dışında, üzerinde yerleşme bulunmayan Oeno, Henderson ve Ducie adalarından oluşmaktadır. Deniz yüzeyinden yaklaşık 300 metre yükseklikte engebeli bir yarı kraterdir. Sarp kayalarla çevrili olan adada astropik bir iklim hüküm sürer.
Etimoloji
3 Temmuz 1767'de İngiliz deniz subayı Philip Carteret'in kaptanlığında ilerleyen HMS Swallow adlı geminin keşfettiği Pitcairn Adası, adını gemide görevli olan ve burayı ilk gören 15 yaşındaki gemi personeli Robert Pitcairn'den almıştır.
Tarihçe
Ülkenin başkenti ve tek şehri
Adamstown'dan bir görünüm.
Tahiti'den Batı Hint Adalarına yük taşıyan Bounty adlı İngiliz kraliyet gemisinin tayfaları, ikinci kaptan Fletcher Christian önderliğinde ayaklandılar ve kaptan William Bligh ile ona sadık kalan denizcileri gemiden bir filikayla uzaklaştırarak Tabuai Adalarına yöneldiler. Üzerinde insan yaşamayan Pitcairn'e ulaştıktan (1790) sonra gemiyi yaktılar. Orada kendilerini unutturan ayaklanmacıların kurduğu koloniyi 1808'de Amerikalı balina avcıları buldu. 1831'de Tahiti'ye yerleştirilen adalıların çoğu yeni yerlerinden memnun kalmadıkları için Pitcairn'e geri döndüler. Bundan sonra, ada balina avcılarının ve ABD ile Avustralya arasında sefer yapan yolcu gemilerinin uğrak limanı oldu.
1856'da nüfus fazlalığı sebebiyle ada halkının bir kısmı Norfolk Adasına taşındı. Günümüzde, Pitcairn Adasının nüfusunu ayaklanmacı gemicilerle onların Tahitili eşlerinin soyundan gelenler oluşturur.
1898'de Birleşik Krallık'ın Batı Pasifik Yüksek Komiserliği'nin yönetimine verilen ada, 1952'de bir İngiliz kolonisi olan Fiji'ye bağlandı. Fiji'nin 1970'te bağımsızlığını kazanması üzerine, Yeni Zelanda'daki İngiliz büyükelçisi Pitcairn valisi sıfatıyla adanın yönetimini üstlendi.
Adada 2004 yılında küçük kız çocuklarının cinsel istismarından kaynaklı 7'si Pitcairn'de yaşayan, diğer 6'sı olaylardan sonra kaçmış 13 erkek suçlu bulundu. Bunların içerisinde zamanın ada yönetim kurulu başkanı Steve Christian'da vardı.
Ekonomi
Ülkede arıcılık, balıkçılık, meyve-sebze toplama yapılmasının yanında temel geçim kaynaklarından biri de posta pulu ihracatıdır. Bir turizm merkezi olan ülkede hediye eşya satımlarından da gelir elde edilmektedir.
Nüfus
Pitcairn Adalılar, 1916
Yıl |
Nüfus |
Yıl |
Nüfus |
Yıl |
Nüfus |
Yıl |
Nüfus |
Yıl |
Nüfus |
Yıl |
Nüfus
|
1790 |
27 |
1880 |
112 |
1970 |
96 |
1992 |
54 |
2002 |
48 |
2012 |
48
|
1800 |
34 |
1890 |
136 |
1975 |
74 |
1993 |
57 |
2003 |
59
|
2015
|
58
|
1810 |
50 |
1900 |
136 |
1980 |
61 |
1994 |
54 |
2004 |
65
|
1820 |
66 |
1910 |
140 |
1985 |
58 |
1995 |
55 |
2005 |
63
|
1830 |
70 |
1920 |
163 |
1986 |
68 |
1996 |
43 |
2006 |
65
|
1840 |
119 |
1930 |
190 |
1987 |
59 |
1997 |
40 |
2007 |
64
|
1850 |
146 |
1936 |
250 |
1988 |
55 |
1998 |
66 |
2008 |
66
|
1856 |
193 |
1940 |
163 |
1989 |
55 |
1999 |
46 |
2009 |
67
|
1859 |
116 |
1950 |
161 |
1990 |
59 |
2000 |
51 |
2010 |
64
|
1870 |
70 |
1960 |
126 |
1991 |
66 |
2001 |
44 |
2011 |
67
|
Konuyla ilgili eserler
- Bounty Üçlemesi: Bounty'de İsyan (1932), Deniz ve İnsanlar (1933) ile Pitcairn Adası (1934), Charles Nordhoff & James Norman Hall.
- Denizde İsyan (Mutiny on the Bounty) filmleri
- Bounty'nin isyancıları (LES REVOLTES DU BOUNTY) Jull Verne'in öyküsü
Kaynakça
- ^ "CIA". 9 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2013.
- ^ "Pitcairn Anayasası - 2010" (PDF). 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Haziran 2021.
- ^ "Pitcairn Adaları hakkında bilgiler". 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021.
- ^ Philip Carteret: An account of a voyage round the world, in the years MDCCLXVI, MDCCLXVII, MDCCLXVIII, and MDCCLXIX. In: John Hawkesworth (Yayıncı): An account of the voyages undertaken by the order of His present Majesty for making discoveries in the Southern Hemisphere. Vol. I. William Strahan and Thomas Cadell, London 1773, Chap. III, Sayfa 561
Dış bağlantılar
Okyanusya başkentleri |
---|
|
Avustralasya | Flying Fish Cove, Christmas Adası · Canberra, Avustralya · Kingston, Norfolk Adası · Wellington, Yeni Zelanda · Batı Adası, Cocos Adaları |
---|
Melanezya | Dili, Doğu Timor · Honiara, Solomon Adaları · Nouméa, Yeni Kaledonya · Port Moresby, Papua Yeni Gine · Port Vila, Vanuatu · Suva, Fiji |
---|
Mikronezya | Güney Tarava, Kiribati · Hagåtña, Guam · Majuro, Marshall Adaları · Ngerulmud, Palau · Palikir, Mikronezya Federal Devletleri · Saipan, Kuzey Mariana Adaları · Yaren, Nauru |
---|
Polinezya | Adamstown, Pitcairn Adaları · Alofi, Niue · Apia, Samoa · Avarua, Cook Adaları · Fongafale, Tuvalu · Hanga Roa, Paskalya Adası · Honolulu, Hawaii · Mata-Utu, Wallis ve Futuna · Nuku'alofa, Tonga · Pago Pago, Amerikan Samoası · Papeete, Fransız Polinezyası |
---|
Britanya İmparatorluğu |
---|
Günümüzde bağlı bölge
Eski bölge
|
Avrupa |
---|
| 1 1800'de Britanya himayesine giren Malta, 1813'te kraliyet kolonisi statüsüne getirildi, 1964'te ise bağımsızlığını kazandı.
2 1809'da Britanya hâkimiyetine girmeye başlayan İyon Adaları, 1815'te Britanya himayesi altında ayrı bir devlet oldu. |
|
Kuzey Amerika |
---|
16. ve 17. yüzyıllar | 18. yüzyıl | 19. ve 20. yüzyıllar |
|
|
|
|
|
- 1Newfoundland, 1907'de koloni olmaktan çıkarak dominyon statüsüne geldi. 1934'te özerklik kazansa da 1949'da Kanada'ya katılana kadar hukuken dominyon olarak kaldı.
- 2 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olan Plymouth Kolonisi, 1689'da bu yapının varlığının sonlandırılmasıyla tekrar kuruldu. 1691'de ise Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edildi.
- 3 Maine, 1658'de Massachusetts Körfezi'nin bir parçası oldu.
- 4 Barbados, Grenada, Saint Vincent, Tobago ve Trinidad: 1833'te kurulan Rüzgârüstü Adaları kolonisinin bir parçası oldu. Dominika ise 1940'ta dahil edildi.
- 5 Antigua, Anguilla, Barbuda, Montserrat, Nevis, Saint Kitts ve Virjin Adaları; 1671'de oluşturulan Rüzgâraltı Adaları kolonisi altında birleştirildi.
- 6 Connecticut, Massachusetts Körfezi, New York ve Rhode Island kolonileri; 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da 1689'da bu yapının varlığının sona ermesiyle birlikte tekrar kendi yönetimlerine sahip oldu.
- 7 1641'de Massachusetts Körfezi Kolonisi'ne dahil edilen New Hampshire Kolonisi, 1679'da tekrar ayrı bir yönetime kavuştu. 1686'da New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sona ermesiyle bir kez daha ayrı bir yönetim elde etti.
- 8 Carolina, 1712'de Güney Carolina ve Kuzey Carolina olmak üzere ikiye ayrıldı.
- 9 Saybrook 1644'te, New Haven ise 1664'te Connecticut'un bir parçası oldu.
- 10 Brunswick, Kanada ve Yeni İskoçya; 1867'de birleştirilerek Kanada Dominyonu kuruldu.
- 11 Barbados, Jamaika, Rüzgâraltı Adaları, Rüzgârüstü Adaları ile Trinidad ve Tobago, 1958 yılında kurulan Batı Hint Adaları Federasyonu'na katıldı. Jamaika 1961'de, Trinidad ve Tobago ise 1962'de federasyondan ayrılarak bağımsız oldu.
- 12 New Jersey, 1675'te Batı New Jersey ile Doğu New Jersey olarak ayrıldı. Bu iki yapı, 1686'da kurulan New England Dominyonu'nun bir parçası olsa da bu yapının varlığının 1689'da sonlanması sonrasında tekrar kendi yönetimlerini elde ettiler. 1702'de ise bir kez daha birleşerek New Jersey tekrar kuruldu.
- 13 Rüzgâraltı Adaları, 1816'da; Antigua (Antigua, Barbuda ve Montserrat) ile Saint Kitts (Anguilla, Saint Kitts, Nevis ve Virjin Adaları) olmak üzere iki koloniye ayrıldı.
- 14 Antigua, Dominika (1940'ta Rüzgârüstü Adaları kolonisine dahil oldu) ve Saint Kitts kolonileri, 1871'de tekrar kurulan Rüzgâraltı Adaları kolonisinin bir parçası oldu.
- 15 Quebec, 1791'de Aşağı Kanada ve Yukarı Kanada olarak ikiye ayrıldı.
- 16 Aşağı Kanada ile Yukarı Kanada, 1841'de Kanada adı altında birleştirildi.
- 17 Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte hak iddiası mevcut.
- 18 1931'de Kanada ve diğer Britanya dominyonları özyönetim kurdular.
|
|
|
Afrika |
---|
17. ve 18. yüzyıllar | 19. yüzyıl | 20. yüzyıl |
|
|
|
|
|
|
|
Asya |
---|
17. ve 18. yüzyıllar | 19. yüzyıl | 20. yüzyıl |
|
|
|
|
|
|
Okyanusya |
---|
18. ve 19. yüzyıllar | 20. yüzyıl |
|
|
|
|
|
|
Antarktika ve Güney Atlas Okyanusu |
---|
|
|
|