Bugünkü makalemizde son zamanlarda hem kamuoyunun hem de uzmanların dikkatini çeken, son derece alakalı bir konu olan Birinci Beş Yıllık Plan (Sovyetler Birliği)'i inceleyeceğiz. Birinci Beş Yıllık Plan (Sovyetler Birliği)'in sağlıktan bilime, politikadan popüler kültüre kadar çeşitli sonuçları olan çok çeşitli ve çok disiplinli bir ilgi noktası olduğu kanıtlanmıştır. Kapsamlı bir analiz aracılığıyla Birinci Beş Yıllık Plan (Sovyetler Birliği)'in farklı yönlerini, potansiyel etkilerini ve zaman içindeki gelişimini inceleyeceğiz. Güncel ve güvenilir bilgileri toplayarak, bu konunun farklı alanlarda şüphesiz yansıma ve tartışmalara yol açacak eksiksiz ve zenginleştirici bir vizyonunu sunmaya çalışıyoruz.
![]() |
Birinci Beş Yıllık Plan için hazırlanan poster |
Yönetim |
---|
Devlet Planlama Komitesi Ulusal Ekonomi Yüksek Konseyi |
Planlar |
Birinci Beş Yıllık Plan (1928-1932) İkinci Beş Yıllık Plan (1933-1937) Üçüncü Beş Yıllık Plan (1938-1942) Dördüncü Beş Yıllık Plan (1946-1950) Beşinci Beş Yıllık Plan (1951-1955) Altıncı Beş Yıllık Plan (1956-1960) Yedinci Beş Yıllık Plan (1959-1965) Sekizinci Beş Yıllık Plan (1966-1970) Dokuzuncu Beş Yıllık Plan (1971-1975) Onuncu Beş Yıllık Plan (1976-1980) On Birinci Beş Yıllık Plan (1981-1985) On İkinci Beş Yıllık Plan (1986-1990) On Üçüncü Beş Yıllık Plan (1991-1995) |
İlgili konular |
Sovyetler Birliği ekonomisi Doğu Bloku ekonomileri Sovyet tipi ekonomik planlama |
Birinci Beş Yıllık Plan (Rusça: I пятилетний план, первая пятилетка, Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin yönetimi döneminde 1928-1932 yılları arasında gerçekleştirilen ekonomik hedefler listesi. Plan, tek ülkede sosyalizm kuramı gereği Sovyetler Birliği ekonomisine atılım yaptırmayı amaçladı.
Plan gereği 1929 yılında binlerce dönüm araziyi kapsayan kolhozlarla birlikte kolektif tarım sistemi yaratıldı. Kolektif çiftliklerin kurulması aslında kulak sınıfını yok etti. Uygulanmada köylüler kamuya ait traktörleri kendi arazilerinde de kullandı. Bu dönem boyunca genel makine ve traktör istasyonları kuruldu ve köylüler arazilerini kolhoz çiftçiliği yapmak için uğraştı. Köylülerin araziden yiyecek satmasına da izin verildi.[1]
Planın asıl olarak sanayileşmeye dayanması nedeniyle, bu değişimler önemli kültürel değişikliklerle birlikte gerçekleşmeliydi. Bu yeni sosyal yapı ortaya çıktığında, çatışmalar nüfusun çoğunluğunda meydana geldi. Örneğin Türkmenistan SSC'deki Sovyet üretim politikası pamuktan gıda ürünlerine kaydı.[2] Böyle bir değişiklik, bu düzenlemeden önce var olan bir topluluk içinde bir huzursuzluk yarattı ve 1928-1932 yılları arasında Türkmen göçebeleri ve köylüler, pasif direnç gibi yöntemlerle bu tür politikalar üzerinde anlaşmadıklarını açıkladılar.[2]