Makale serilerinden |
Monarşi |
---|
Kavramlar |
Türler |
Filozoflar |
Siyasetçiler |
OlaylarRoma İmparatorluğunun Doğuşu
Magna Carta Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu Avusturya-Macaristan Birleşmesi 1932 Siam devrimi İtalya Cumhuriyetinin doğuşu İspanya'da demokrasiye geçiş süreci Nepal İç Savaşı |
İlgili konular |
Siyaset portalı |
Siyaset serisinin bir parçası | ||||||||||||
Hükûmet biçimleri | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hükûmet biçimleri listesi | ||||||||||||
İktidar kaynağı
|
||||||||||||
İktidar ideolojisi
|
||||||||||||
Güç yapısı
|
||||||||||||
Mutlak monarşi, yasama ve yürütme kuvvetlerinin hükümdarda toplandığı bir hükûmet sistemidir. Bu sistemde, devlet içinde tek ve en büyük otorite sahibi hükümdardır. Yasama, yürütme ve hatta yargı yetkisinin sahibi 'hükümdar'dır (monark, kral, padişah...). Mutlak monarşiyi meşruti monarşi ile karıştırmamak gerekir. Meşruti monarşi bir kuvvetler ayrılığı sistemidir. Mutlak monarşi ise kuvvetler birliğini esas alır. Yani mutlak monarşi, devletin tek bir kişi tarafından hiçbir sınırlamaya bağımlı olmayarak yönetildiği rejim türüdür. Merkezi krallık anlamına ya da padişahın tek elden kendi kararlarıyla yönetimine denir.
Mutlak monarşiler Avrupa'da ilk defa Kara Ölüm ve Rönesans’ı takip eden beyliklerin yıkılması gibi siyasi ve sosyal değişimler ile Orta Çağ toplumunun hükümeti dengeleyici güçlerine karşı olarak hükümdarların merkezi bir devlet kurma çabaları sonucunda çıkmıştır. Başlangıçta Burgonya Düklüğü'nde görülmüş ve sonrasında İspanya ve Fransa Krallıkları’nın çeşitli topraklarını merkezileştirmek için bir model olarak yayılmıştır.
Mutlakiyetçi hükûmet sistemi, 16. yüzyılın sonları ve 17. yüzyılda, Fransa Kralı 14. Louis ve İspanya Kralı II. Felipe gibi daha otokratik bir yönetim biçimiyle ilişkilendirilen figürler altında en tepe noktasını gördü. Mutlakiyetçi bir hükümet kurmaya çalışan I. Charles parlamentoyu gereksiz olarak gördü ve bu sonrasında İngiliz İç Savaşı’na ve takiben idamına yol açtı.
Mutlakiyetçilik ilk olarak Fransız Devrimi’nin ardından ve sonrasında I. Dünya Savaşı'nın bitişiyle büyük ölçüde geriledi. Her iki olay da halkın egemenliği temelli hükümet sisteminin halk arasında yaygınlaşmasına yol açtı. Fakat, 19. yüzyılın başlarında Meşruiyetçilik ve Karlizm gibi liberal demokrasiye karşı çıkan yeni siyasi hareketler ile 20. yüzyılın başlarında çıkan bütüncül milliyetçilik için bir temel sağlamıştır.
Günümüzde Mutlak monarşiyle yönetilen ülkeler arasında, Brunei, Esvatini, Umman, Suudi Arabistan, Vatikan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni oluşturan emirlikler vardır.
Krallık | Resim | Monark | Doğum | Yaş | Tahta çıkış | Tahtta kalma süresi | Veraset | Ref(s) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Brunei Kralığı | Sultan Hassanal Bolkiah | 15 Temmuz 1946 | 77 yıl, 281 gün | 4 Ekim 1967 | 56 yıl, 200 gün | Kan bağı | ||
Şârika Emirliği | Emir Sultan bin Muhammad Al-Qasimi | 2 Temmuz 1939 | 84 yıl, 294 gün | 25 Ocak 1972 | 52 yıl, 87 gün | Kan bağı | ||
Füceyre Emirliği | Emir Hamad bin Muhammed El Şarki | 22 Şubat 1949 | 75 yıl, 59 gün | 18 Eylül 1974 | 49 yıl, 216 gün | Kan bağı | ||
Acman Emirliği | Emir III. Humeyd bin Reşid El Nueymi | 6 Eylül 1981 | 42 yıl, 228 gün | 6 Eylül 1981 | 42 yıl, 228 gün | Kan bağı | ||
Esvatini Krallığı | Ngwenyama III. Mswati | 19 Nisan 1968 | 56 yıl, 2 gün | 25 Nisan 1986 | 37 yıl, 362 gün | Kan bağı ve seçim | ||
Dubai Emirliği | Emir Muhammed bin Raşid el-Mektum | 15 Temmuz 1949 | 74 yıl, 281 gün | 4 Ocak 2006 | 18 yıl, 108 gün | Kan bağı | ||
Ümmü'l-Kayveyn Emirliği | Emir Suud bin Reşid El Mualla | 1 Ekim 1952 | 71 yıl, 203 gün | 2 Ocak 2009 | 15 yıl, 110 gün | Kan bağı | ||
Resü'l-Hayme Emirliği | Emir Suud bin Saqr El Kasımi | 10 Şubat 1956 | 68 yıl, 71 gün | 27 Ekim 2010 | 13 yıl, 177 gün | Kan bağı | ||
Vatikan | Papa Franciscus | 17 Aralık 1936 | 87 yıl, 126 gün | 13 Mart 2013 | 11 yıl, 39 gün | Seçim | ||
Şablon:Ülke veri Suudi Arabistan Krallığı | Kral Selman bin Abdülaziz el-Suud | 31 Aralık 1935 | 88 yıl, 112 gün | 23 Ocak 2015 | 9 yıl, 89 gün | Kan bağı ve seçim | ||
Umman Sultanlığı | Sultan Heysem bin Tarık | 11 Ekim 1954 | 69 yıl, 193 gün | 11 Ocak 2020 | 4 yıl, 101 gün | Kan bağı | ||
Abu Dabi Emirliği | Emir Muhammed bin Zayid en-Nehyan | 11 Mart 1961 | 63 yıl, 41 gün | 13 Mayıs 2022 | 1 yıl, 344 gün | Kan bağı |
|