Alevî ocakları
Bu yazımızda günümüz toplumunda büyük ilgi ve tartışmalara yol açan Alevî ocakları konusuna değineceğiz. Alevî ocakları ile ilgili farklı bakış açıları ve görüşlerin yanı sıra günlük yaşamın çeşitli alanlarındaki önemi ve etkisini de inceleyeceğiz. Okuyucuya eksiksiz ve objektif bir vizyon sağlamak için bu konuyu kökeninden evrimine ve sonuçlarına kadar farklı yaklaşımlarla kapsamlı bir şekilde analiz edeceğiz. Alevî ocakları, günümüz toplumunu önemli ölçüde etkilediği için derinlemesine araştırılmayı hak eden ilgili bir konudur.
| Makale serilerinden |
Alevî ocakları, Alevî-Bektâşî ibadetinde İmamet'ten sonra ki gelen Pir makamında oturan Seyyid ve Şerif, yani Alevi olan önderlik makamında oturan dedelerin soyunu ve Alevi ocağını ifade eder. Dedelik kurumu yapısı gereği soy güden, soya tâbî olan bir kurumdur. Buna göre bir dede öldüğünde yerine âlim bir oğlu veya kendisi gibi aynı Alevi ocaktan Seyyid/Şerif (Alevi) geçmektedir. Bu olgu Alevî geleneğinde ocak şeklinde adlandırılır.[1]
Yapılanma
Alevî ocaklarının tamamı (Türkiye, İran, Irak, Balkanlar, Suriye, Türkmenistan, Özbekistan) birbirine bağlıdır ve ocaklar arasında hiyerarşik bir yapı mevcuttur. Bu hiyerarşik yapıların en tepesinde Hacı Bektaş-ı Velî bulunmaktadır. Her ocağın soyundan gelen Seyyid (Alevi) dedeler vardır. Alevi ocaklarına mensup Aleviler genetik olarak Ehli Beyt soyuna mensup olmakla birlikte Ehli Beytin soyu Türkmenlerden devam etmesiyle Alevi Türkmen denilen toplum daha Ehli Beyt İmamları hayattayken ortaya çıkmaya başlamıştır. Alevi ocakları, Alevi Hanedanı olup, Türk İslamı Anadoluya, Balkanlara, Ortadoğuya yaymak için görevlendirilen önderleri vasıtasıyla pek yaygın ve birçok mensuplu Alevi Hanedandır. Anadoluda Alevi ocakları diye zikredilir. Hiyerarşik olarak bir üst sırada yer alan ocaktaki dedeler, alt ocaktaki dedelerin pîridir ve iki üst sırada bulunan ocaktaki dedeler ise onların mürşididir. Bu hiyerarşik yapı "El ele, el Hakk'a" anlayışının parçasıdır.[2]
Türkiye'de araştırmaların yetersizliği sebebiyle hiyerarşisi oluşturulmayan dede ocakları mevcuttur.[3] Hiyerarşik bir örnek olarak en çok bilinen örnek Şücaeddin Velî ocağıdır.[3][4]
Kaynakça
- ^ Ocak. 14 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cem Vakfı. Erişim Tarihi: 2014-12-15
- ^ Dede Ahmet Kuzukıran İle Söyleşi. 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gazi Üniversitesi, Doç.Dr. İbrahim Arslanoğlu. Erişim Tarihi: 2014-12-15
- ^ a b Mehmet Ersal (2012). Şücaeddin Veli Ocağı: Balkan Aleviliğindeki Yeri, Rolü Ve Önemi. 15 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. Erişim Tarihi: 2014-12-15
- ^ Çubuk Yöresi Alevi Ocakları Ve Kurucuları. 15 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Doç. Dr. İbrahim Arslanoğlu. Erişim Tarihi: 2014-12-15
 | Alevilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |