Günümüz dünyasında Ankara-Sivas yüksek hızlı demiryolu dünya çapında milyonlarca insanın dikkatini çekmiştir. Etkisi siyasetten popüler kültüre kadar toplumun farklı alanlarını kapsamaktadır. Bu yazıda Ankara-Sivas yüksek hızlı demiryolu olgusunu detaylı bir şekilde inceleyip günlük yaşamlarımız üzerindeki etkisini analiz edeceğiz. Kökeninden bugünkü önemine kadar Ankara-Sivas yüksek hızlı demiryolu'i çevreleyen en önemli ayrıntılara dalacağız ve toplumumuzdaki rolünü eleştirel bir şekilde inceleyeceğiz. Bu kapsamlı analiz aracılığıyla, Ankara-Sivas yüksek hızlı demiryolu'e ve onun modern dünyadaki önemine daha eksiksiz ve ayrıntılı bir bakış sunmayı umuyoruz.
Ankara – Sivas yüksek hızlı demiryolu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Genel bilgiler | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Durum | İşletmede | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sahibi | TCDD | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yer | YHT (8.) Bölge | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İlk - Son durak | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İstasyonlar | 10 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hizmet | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Türü | Yüksek hızlı demiryolu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sistem | TCDD | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İşletmeci(ler) | TCDD Taşımacılık | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bakım tesisi | Etimesgut Yüksek Hızlı Tren Ana Bakım Deposu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tarihçe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Açılış | 26 Nisan 2023 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Teknik bilgiler | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hat uzunluğu | 405 kilometre (252 mi) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hat açıklığı | Standart (1.435 mm) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektrikleme | 25 kV AA | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çalışma Hızı | 250 kilometre/saat (160 mph) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ankara – Sivas yüksek hızlı demiryolu ya da kısaca Ankara – Sivas YHD, Türkiye'nin Ankara ve Sivas illeri arasında yer alan ve 26 Nisan 2023'te hizmete giren yüksek hızlı demiryolu hattıdır.[5] Çift hatlı, elektrikli ve sinyalli olan YHD hattında TCDD Taşımacılık tarafından azami 250 kilometre/saat (160 mph) hızla Yüksek Hızlı Tren seferleri düzenlenmektedir.
Hattın daha sonra Kars'a uzatılarak Bakü – Tiflis – Kars demiryolu'na bağlanması, ayrıca Sivas'ta çatallanarak Malatya, Elazığ ve Diyarbakır'a kadar uzatılması planlanmaktadır. Hattın Yerköy'de çatallanarak Kayseri'ye kadar uzatılması amacıyla yapılması planlanan Yerköy – Kayseri yüksek standartlı demiryolu'nun proje ihalesi 21 Kasım 2014'te yapılmış, 14 Ağustos 2015'te ihaleyi kazanan Altınok Müşavirlik Firması ile sözleşme imzalanmış ve 13 Ekim 2015'te ise yer teslimi yapılmıştır.[6] bu hattın 2026'da tamamlanması hedeflenmektedir.[7]
Hat inşa edilmeden önce Ankara ile Sivas illeri -ilgili kısmı- 602,361 kilometre (374,290 mi) uzunluğunda olan konyansiyonel Ankara – Kars demiryolu ile birbirine bağlıydı. Hattın çoğunluğu tek hatlı ve elektriklendirilmemişti ve konvansiyonel trenlerle ortalama sefer süresi 12 saatti bulunmaktaydı.
YHD hattı, Türkiye'nin başkenti Ankara'yı Kırıkkale, Yerköy ve Yozgat üzerinden Sivas'a bağlamaktadır.[8] Proje kapsamında toplamda 3 kilometre (1,9 mi) uzunluğunda olan 6 viyadük, biri 3 kilometre (1,9 mi) uzunluğunda olan 11 tünel ve 67 köprü inşa edilmiştir.[9]
Toplamda 405 kilometre (252 mi) uzunluğunda, çift hatlı, elektrikli ve ATKS Seviye 1 standardında sinyalli olan YHD hattının güzergâh çalışması 2006 yılı sonunda tamamlandı ve iki aşamalı olarak ihaleye çıkıldı. Hattın inşasının 2008'de başlayarak, 2012'de tamamlanması ve yolcu taşınmasına başlanması planlandı.[10] Ancak, 2017'de hattın henüz bitmemesi üzerine dönemin TCDD Genel Müdürü İsa Apaydın, hattın 2018'de test sürüşlerinin tamamlanıp açılacağını belirtildi.[11] 8 Şubat 2019'da hattın açılışı ile ilgili, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Sivas'ta yaptığı konuşmasında "(...) Ulaştırma Bakanı da burada. İşi takip etmez, bitirmezse eyvallah, güle güle." dedi.[12][13] Ekim 2019'da dönemin Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan hattın açılışının Mayıs 2020'den önce yapılacağını duyurdu.[14][15] Gerçekleşecek ilk test sürüşünün Aralık 2019'da yapılması beklenirken[16] ancak Mart 2020'de gerçekleşti.[17] Mayıs 2021'de Sivas Kongresi'nin yıldönümü olan 4 Eylül 2021'de hattın Kırıkkale (Balışeyh) – Sivas kısmının hizmete gireceği, Ankara – Kırıkkale (Balışeyh) kısmında ise mevcut konvansiyonel hattın kullanılacağı belirtildi.[18][19][20][21] Ancak 3 Eylül 2021'de hattaki eksikliklerin giderilememesi sebebiyle açılış 7. kez ertelendi. Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası Genel Sekreteri İsmail Özdemir, trenin Kayaş – Balışeyh istasyonları arasını konvansiyonel hat üzerinden saatte 60 kilometre hızla gidebileceğini ve bunun da kaza riski oluşturacağı için uyarı yaptıklarını ve ertelemenin yerinde olduğunu belirtmiştir.[22] 13 Nisan 2022'de Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, yılın sonuna doğru hattın hizmete alınacağını duyurdu.[23][24][25] Kasım 2022'de ise hattın 2023 yılı Nisan ayında açılacağını duyurdu.[26] Hatta, 8 Şubat 2023'te yaşanan Kahramanmaraş depremleri sonrası Yazıhan'dan Sivas'a trenle getirilen depremzedelerin Ankara'ya taşınması amacıyla ilk yolculu seferini yapıldı.[27] 26 Nisan 2023'te hattın resmi açılışı gerçekleştirildi.[28][29] Hattın azami tasarım hızı 250 kilometre/saat (160 mph) olup ortalama sefer süresi 2024 itibarıyla 2 saat 30 dakikadır.
30 Mart 2024'te Sivas Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birliği (SESOB) Başkanı Hakan Demirgil, İstanbul – Sivas yüksek hızlı tren seferlerinin 27 Nisan'da başlayacağını söyledi.[30] İstanbul-Sivas yüksek hızlı tren seferleri 4 Mayıs 2024'te başlamıştır.[31]
Hat bölümü | Uzunluk (km) | İnşaatın başlangıcı / Resmi açılış | Notlar |
---|---|---|---|
Ankara – Kırıkkale | 74 | 2015 - 26 Nisan 2023 | Ankara – Kayaş arası Başkentray kapsamında 2018'de hizmete girdi. Kayaş – Kırıkkale kesiminde çalışmalar tamamlanmış ve hatta elektrik verilmiştir.[32] Test sürüşleri tamamlanıp 26 Nisan 2023'te hizmete girmiştir. |
Kırıkkale – Yerköy | 79 | 2013 - 26 Nisan 2023 | Kırıkkale – Balışeyh kesiminde çalışmalar tamamlanmış ve hatta elektrik verilmiştir.[32] Test sürüşleri tamamlanıp 26 Nisan 2023'te hizmete girmiştir. |
Yerköy – Sivas | 253 | 2009 - 26 Nisan 2023 | Toplam uzunluğu 10 km.nin üzerinde olan 7 tünel Toplam uzunluğu 2,7 km. olan 4 viyadük İhalesi 2008'de yapılan hattın inşası 2009'da başlamıştır. Mayıs 2021'de başlayan test sürüşleri tamamlanıp 26 Nisan 2023'te hizmete girmiştir. |